Πώς γίνονται οι επικοινωνίες στην GMRS BAND;

Αγαπητοί φίλοι και εκλεκτοί συνάδελφοι γεια σας.
Ισχύς, ποιότητα, αξιοπιστία, ευελιξία είναι τα χαρακτηριστικά των επικοινωνιών στην GMRS BAND.

Οι επικοινωνίες στην GMRS Band, όλα δείχνουν ότι σε λίγο καιρό θα είναι πραγματικότητα και ο Έλληνας πολίτης, θα μπορεί να έχει επιτέλους ποιοτική ασύρματη επικοινωνία. Όσο είναι ακόμη καιρός λοιπόν, θα δούμε με ποιο τρόπο γίνονται οι επικοινωνίες στην GMRS Band και τι πρέπει να ξέρουμε για αυτές.

Οι επικοινωνίες στην GMRS Band, όλα δείχνουν ότι σε λίγο καιρό θα είναι πραγματικότητα!

Η GMRS CB BAND, είναι μια περιοχή συχνοτήτων UHF, μεταξύ 462.5625 ΜΗΖ έως 467.7250 ΜΗΖ όχι συνεχόμενα, αλλά με συγκεκριμένη διαυλοποίηση. Έχουν δηλαδή το ίδιο σκεπτικό με το οποίο λειτουργούν τα VHF Marine και τα HF CB 27 MHZ. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι χειριστές όλων αυτών των συσκευών ενδιαφέρονται να χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν απλούστερες συσκευές επικοινωνίας.

VHF MARINE – HF CB 27 MHZ, GMRS, FRS, PMR κλπ χρησιμοποιούν διαυλοποίηση για λόγους απλότητας.

Τόσο χειριστές των CB 27, όσο και οι χειριστές των VHF Marine και των UHF GMRS, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Δεν έχουν ειδικές τεχνικές τηλεπικοινωνιακές γνώσεις, έτσι η απλότητα των συσκευών, της κάνει δημιουργικές και αποδοτικές. Φανταστείτε τον μπάρμπα Γιάννη, αγρότη από την Κορινθία ετών 78, να προσπαθεί να θυμηθεί την αντιστοιχία των συχνοτήτων των καναλιών 22,23,24,25,26. Δεν υπάρχει περίπτωση να τις θυμηθεί, όχι μόνο αυτός, αλλά και πολλοί νεώτεροι του, δείτε γιατί:

Κανάλι 22 συχνότητα 27.225 — ΜΗΖ άντε πείτε ότι το θυμάται!!!

Κανάλι 23 συχνότητα 27.255 ΜΗΖ έλα μου… τι εκτόξευση είναι αυτή;;;

Κανάλι 24 συχνότητα 27.235 ΜΗΖ όπα, σιγά καταποντίστηκα!!!

Κανάλι 25 συχνότητα 27.245 ΜΗΖ ε.. ήρθαμε στα ίσα μας.

Κανάλι 26 συχνότητα 27.265 ΜΗΖ ε.. πάλι πάμε στα ύψη; ζαλίστηκα!!

Γιατί στα Marine είναι καλύτερα; άντε να θαλασσοπνίγεται το καράβι που λέει ο λόγος και ο καπετάνιος να πρέπει να θυμάται για παράδειγμα ότι το:

Κανάλι 1 έχει συχνότητα ΤΧ 156.050 ΜΗΖ και RX 160.650 MHZ όμως το

Κανάλι 8 έχει ίδιες συχνότητες TX = RX = 156.400 ΜΗΖ για να πάμε στο

Κανάλι 18 με διαφορετικές πάλι συχνότητες TX 156.900 ΜΗΖ και RX 161.500 ΜΗΖ

μάλλον δύσκολα τα πράγματα…ειδικά όταν δουλεία του καπετάνιου είναι να ταξιδεύει το καράβι με ασφάλεια και όχι να “παίζει” με τις συχνότητες!

Αμ… στα GMRS; και αυτά δεν πάνε πίσω…

Το κανάλι 1 έχει συχνότητα TX=RX 462.5625 και..

Το κανάλι 15 έχει συχνότητα TX=RX 462.550 δηλαδή ..

Το κανάλι 1 έχει μεγαλύτερη συχνότητα από κανάλι 15! καί κάπως έτσι πάνε και τα άλλα κανάλι στην GMRS Band, οπότε για να μην παιδεύεται ο χειριστής, τυχαίο παράδειγμα ο Λευτέρης επάγγελμα ζαχαροπλάστης, τα τακτοποιούν οι κατασκευαστές σε κανάλι και έτσι τελειώνει ο πονοκέφαλος!!!

Απλότητα και ευκολία, κανάλια παντού: simplex, repeater, NOAA.

Οι κατασκευαστές των ραδιοτηλεφώνων GMRS, έχουν δημιουργήσει συσκευές που έχουν τα πάντα έτοιμα και δεν χρειάζεται σχεδόν καμιά προσπάθεια από την πλευρά του χειριστή, ώστε να έχει εύκολες, ποιοτικές και ευχάριστες επικοινωνίες.

Όλες οι συχνότητες: simplex για επικοινωνίες εκτός επαναληπτών και όλες οι semi duplex συχνότητες των επαναληπτών, είναι προ-τοποθετημένες, οπότε και ο πιο αδαείς χειριστής, μπορεί χρησιμοποιήσει τον GMRS πομποδέκτη του, αμέσως μόλις τον αγοράσει. Έχουν ακολουθήσει δηλαδή την λογική των πομποδεκτών CB και VHF MARINE.

Απλότητα και αυτοματοποιημένες διαδικασίες, είναι το σκεπτικό για οτιδήποτε αφορά την GMRS BAND. Προ-τοποθετημένες συχνότητες στους πομποδέκτες, πρό – συντονισμένες κεραίες για τα φορητά, τα αυτοκίνητα τις βάσεις. Αυτή η λογική, είναι ένας από τους θεμελιώδεις λίθους, πάνω στους οποίους οφείλετε η επιτυχία της διάδοσης με ταχύτατους ρυθμούς της GMRS BAND.

Η διάδοση των ραδιοκυμάτων 462 ΜΗΖ UHF

Η ζώνη συχνοτήτων της GMRS BAND, ανήκει στην μεγάλη οικογένεια των ραδιοκυμάτων UHF, που εκτείνονται από τους 300 – 3000 ΜΗΖ, με αντίστοιχα μήκη κύματος 100 cm – 10 cm. Ωωω! Τεράστια διαφορά! Οι συχνότητες κοντά στους 300 ΜΗΖ έχουν συμπεριφορά που αρκετές φορές θυμίζει VHF, ενώ όσο πλησιάζουμε στους 3000 ΜΗΖ η συμπεριφορά τους γίνεται καθαρά “μικροκυματική”.

Η θέση των UHF στο φάσμα των ραδιοσυχνοτήτων.

Η ζώνη συχνοτήτων GMRS, έχει μήκος κύματος περίπου 65cm, άρα βρίσκεται αρκετά μακριά από την περιοχή των VHF και πολύ μακριά από την περιοχή των 3000 ΜΗΖ, με αποτέλεσμα να έχει μια “διάδοση” με σαφώς ιδιαίτερα και ευδιάκριτα χαρακτηριστικά. Δεν είναι σαν την Citizens Band των 27 MHZ που βρίσκεται στο τέλος των βραχέων κυμάτων HF και στην αρχή των υπερβραχέων κυμάτων VHF, με αποτέλεσμα άλλοτε να συμπεριφέρονται σαν βραχέα- HF και άλλοτε σαν υπερβραχέα- VHF κύματα. Εδώ η συμπεριφορά τους είναι καθαρή διάδοση ραδιοκυμάτων UHF.

Ποια είναι η διάδοση των UHF 462 ΜΗΖ;

1. Στους 462 ΜΗΖ ΔΕΝ θα συναντήσετε το φαινόμενο της Ιονοσφαιρικής διάδοσης, που συναντάμε στους 27 ΜΗΖ, χαρακτηριστικό φαινόμενο των βραχέων κυμάτων. Τα ραδιοκύματα των πομποδεκτών GMRS κινούνται κοντά στην επιφάνεια της γης και όταν ανυψωθούν για οποιονδήποτε λόγω, σχεδόν πάντα διαφεύγουν στο διάστημα. Η ιονόσφαιρα για τα ραδιοκύματα UHF – GMRS 462 ΜΗΖ, είναι διαφανής, οπότε την διαπερνούν και χάνονται στο διάστημα.

Τα ραδιοκύματα των πομποδεκτών GMRS κινούνται κοντά στην επιφάνεια της γης.

2. Η διάδοση των UHF – GMRS 462 ΜΗΖ γίνεται με οπτική επαφή, απαιτείται δηλαδή οι κεραίες των σταθμών να “βλέπει” η μία την άλλη, χωρίς να μεσολαβούν ανάμεσα τους φυσικά ή τεχνικά εμπόδια, όπως λόφοι, βουνά, μεγάλα οικοδομικά συγκροτήματα ή άλλα έργα μεγάλης επιφάνειας. Αν μεταξύ τους υπάρχουν “εμπόδια” που εμποδίζουν την οπτική επαφή, τότε η ένταση των σημάτων μειώνεται ανάλογα με το ύψος και τον όγκο του εμποδίου. Αν το ή τα “εμπόδια” έχουν σημαντικό ύψος και όγκο, τότε η επικοινωνία μεταξύ των σταθμών διακόπτεται ή είναι αδύνατον να επιτευχθεί.

Η διάδοση των UHF – GMRS 462 ΜΗΖ γίνεται με οπτική επαφή.

3. Τα ραδιοκύματα UHF – GMRS 462 ΜΗΖ, διαδίδονται πολύ εύκολα με διαδοχικές ανακλάσεις, σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, αρκεί η ανακλαστική επιφάνεια, να έχει διαστάσεις λίγο μεγαλύτερες από 65 Χ 65 cm, να είναι επίπεδη και αν όχι, η ανώμαλη επιφάνεια να μην υπερβαίνει σε ύψος τα 13 cm maximum. Προφανώς είναι πανεύκολο σε φυσικό περιβάλλον να βρεθούν επίπεδες ή σχετικά επίπεδες επιφάνεις 65 Χ 65 cm, το ίδιο και μέσα στις πόλεις. Αυτός είναι ο λόγος που τα UHF – GMRS 462 ΜΗΖ έχουν εξαιρετική ικανότητα διάδοσης τόσο στην φύση, όσο και στις πόλεις.

Τα ραδιοκύματα UHF – GMRS 462 ΜΗΖ, διαδίδονται πολύ εύκολα με διαδοχικές ανακλάσεις.

4. Σημαντικό ρόλο στην διάδοση των UHF – GMRS 462 ΜΗΖ, έχει η τροπόσφαιρα. Αρκεί να υπάρχει μια σημαντική διαφορά θερμοκρασίας, υγρασίας, σκόνης κλπ για να δημιουργηθούν συνθήκες κατάλληλες για την διάδοση. Η τροποσφαιρική διάδοση επιτρέπει την διάδοση των UHF – GMRS 462 ΜΗΖ σε απροσδιόριστες αποστάσεις πέρα από τον ορίζοντα. Το φαινόμενο εμφανίζεται συνήθως από την άνοιξη έως το φθινόπωρο, με έξαρση τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, αλλά οι καλυπτόμενες αποστάσεις ποικίλουν από μερικές δεκάδες έως εκατοντάδες χιλιόμετρα. Η διάρκεια του φαινομένου είναι απροσδιόριστη και το ίδιο το φαινόμενο είναι εξαιρετικά ασταθές, αφού μπορεί να μεταβληθεί η καλυπτόμενη απόσταση ανά πάσα στιγμή ή και να εξαφανιστεί τελείως.

Η τροποσφαιρική διάδοση επιτρέπει την διάδοση των UHF – GMRS 462 ΜΗΖ σε απροσδιόριστες αποστάσεις πέρα από τον ορίζοντα.

Οι θόρυβοι στην UHF – GMRS 462 ΜΗΖ

Λευκός θόρυβος

Ανοίγοντας ένα πομποδέκτη GMRS UHF, δεν θα ακούσετε κανένα άλλο θόρυβο, εκτός από τον εκνευριστικό “λευκό” θόρυβο του διευκρινιστεί- περιοριστή FM του πομποδέκτη μας. Αυτός ο εκνευριστικός θόρυβος δηλαδή, δημιουργείται από τον ίδιο τον πομποδέκτη και δεν υπάρχει στην μπάντα. Αν είστε ραδιοερασιτέχνες ή ραδιοακροατές και έχετε συσκευές UHF All mode, “γυρίστε” τες σε SSB ή AM και θα δείτε ότι η συχνότητα που έχετε συντονιστεί για να κάνετε λήψη, είναι “πεντακάθαρη”, δεν ακούς τον παραμικρό θόρυβο! Τώρα τα περί κοσμικής ακτινοβολίας κλπ, που κάποιοι θα σας πουν υπάρχουν μεν, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι πομποδέκτες GMRS και οι κεραίες τους δεν είναι σε θέση να τις “ακούσουν”.

Ο λευκός θόρυβος δημιουργείται από τον ίδιο τον πομποδέκτη και δεν υπάρχει στην μπάντα.

Βιομηχανικοί ή ηλεκτρομηχανικοί θόρυβοι

Οι 462 ΜΗΖ είναι απολύτως “καθαρή” περιοχή συχνοτήτων.

Είναι “τεχνολογικοί” θόρυβοι, είναι θόρυβοι που μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε συχνότητα, πολύ εύκολα στις πολύ χαμηλές συχνότητες, LW μακρά – MW μεσαία και καθώς ανεβαίνουμε σε συχνότητα, η εμφάνισή τους ελαττώνεται. Αυτός είναι ο γενικός κανόνας. Όμως στον σύγχρονο κόσμο που ζούμε, υπάρχουν εκατομμύρια μηχανήματα και συσκευές κάθε είδους, που λειτουργούν χρησιμοποιώντας ταλαντωτές σε μεγάλο φάσμα συχνοτήτων, ακόμη και στα UHF. Για παράδειγμα, πολλά τηλεχειριστήρια για γκαραζόπορτες λειτουργούν στα UHF, το ίδιο συστήματα τηλεχειρισμού αντλιοστασίων, διάφορα ιατρικά μηχανήματα – συσκευές και τέλος η ίδια η βιομηχανία και οι πάσης φύσεως επιχειρήσεις τεχνολογίας. Θεωρητικά όλες αυτές οι συσκευές λειτουργούν χωρίς να δημιουργούν παρεμβολές σε άλλες συσκευές, στα πλαίσια της ηλεκτρομαγνητικής συνύπαρξης και συμβατότητας, όμως πάντα υπάρχουν κάποιες συσκευές που κάποια στιγμή, θα δημιουργήσουν πρόβλημα.

Κάποιες φορές τηλεχειριστήρια δημιουργού παρεμβολές στους 462 ΜΗΖ., αν και λειτουργούν στους 433 ΜΗΖ.

Οι πομποδέκτες αυτοκινήτου UHF – GMRS 462 ΜΗΖ, έχουν ένα σημαντικό βαθμό “ατρωσιάς” και έτσι η πιθανότητα να δεχθείτε τέτοιου είδους ενοχλήσεις, είναι μικρός, όμως δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος το ίδιο για τους φορητούς πομποδέκτες. Αυτοί δεν ανθίστανται με την ίδια επιτυχία σε αυτές τις ενοχλήσεις, ειδικά όταν βρίσκονται κοντά στην πηγή που δημιουργεί το πρόβλημα. Θα με θυμηθείτε κάποιοι, όταν θα είστε στην πυλωτή της πολυκατοικίας σας και κάποιος ανοίγει την γκαραζόπορτα για να βγει. Θα ακούτε μέσα στο φορητό σας κάτι υπέροχα διακοπτόμενα “ντουπ – ντουπ – ντουπ”.

Πάντως οι πομποδέκτες UHF – GMRS 462 ΜΗΖ σε γενικές γραμμές, δεν ενοχλούνται από αυτού του είδους τους θορύβους, αφού η ίδια η διαμόρφωση FM είναι από την φύση της ανθεκτική σε αυτές και επομένως είναι πολύ πιθανό ποτέ στην ζωή σας να μην ακούσετε κάποιο ενοχλητικό βιομηχανικό ή γενικότερα κάποιο ηλεκτρομηχανικό θόρυβο.

SIMPLEX επικοινωνίες.

Ονομάζονται οι επικοινωνίες μεταξύ σταθμών, των οποίων η συχνότητα εκπομπής και λήψης και είναι η ίδια. Αυτό σημαίνει ότι αν δύο ή περισσότεροι σταθμοί για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους χρησιμοποιούν το κανάλι 22, χρησιμοποιούν την συχνότητα 462.725 ΜΗΖ και για εκπομπή και για λήψη.

Στην simplex επικοινωνία, η συχνότητα εκπομπής ΤΧ και λήψης RX είναι ίδια.

Οι simplex επικοινωνίες είναι οι παλαιότερες και απλούστερες στον κόσμο των ασύρματων επικοινωνιών. Είναι ο τρόπος για να συζητήσουν δύο ή περισσότεροι φίλοι GMR-ίστες, που κατοικούν μέσα στην ίδια περιοχή οπτικής επαφής των κεραιών τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, αν η ισχύς είναι αρκετή και υπάρχουν κατάλληλων διαστάσεων ανακλαστικές επιφάνειες, μπορεί να γίνουν simplex επαφές μεταξύ σταθμών που δεν έχουν μεταξύ τους οπτική επαφή, αλλά παρεμβάλλεται κάποιο ή κάποια “εμπόδια”.

Simplex επικοινωνία με ανάκλαση σε κτήρια.

Χρόνος simplex εκπομπής

Όλοι οι σύγχρονοι πομποδέκτες μέσα στο menu τους, έχουν την επιλογή Time Out Timer (TOT) Function. Η επιλογή αυτή, ενεργοποιεί ένα εσωτερικό στον πομποδέκτη χρονόμετρο, ώστε ο πομποδέκτης να διακόπτει την εκπομπή του αυτόματα, όταν ο χειριστής υπερβεί τον προεπιλεγέντα και προ συμφωνηθέντα από τα μέλη του δικτύου συνεχούς εκπομπής χρόνο.

Περιοριστής χρόνου εκπομπής.

Αυτό φαίνεται αρχικά εκνευριστικό και κάνει άβολη την επικοινωνία, αφού ο χειριστής θα πρέπει να έχει το νού του, να μην υπερβεί τον μέγιστο χρόνο (ΤΟΤ). Σε εμένα δημιουργούσε ένα άγχος και μια εικόνα δέσμευσης της ελευθερίας μου στην χρονική έκφραση. Εγώ πάντα ήθελα και θέλω αρκετό χρόνο για να εκφραστώ. Είμαι πολυλογάς, είμαι επεξηγηματικός όσο περισσότερο μπορώ, ώστε ο ή οι συνομιλητές μου, να αντιληφθούν με τον καλύτερο τρόπο τα νοήματα που εκφράζω. Η πρόθεση μου είναι καλή αλλά… αυτό σημαίνει ότι ο ή οι συνομιλητές μου θα πρέπει να περιμένουν για πολύ ώρα να απαντήσουν.

Τα δικά μας μεγάλα μικρόφωνα δεν είναι ότι καλύτερο για αυτούς που περιμένουν να μιλήσουν!

Αν ο χρόνος αναμονής είναι αρκετά μεγάλος και αυτή μου η συμπεριφορά είναι μόνιμη, τότε δημιουργείται ένα αίσθημα “βαρεμάρας” και αδικίας εις βάρος όλων όσων με ακούν. Έτσι είναι, αν παίρνεις το μικρόφωνο και ξεχνάς να αφήσεις το (ΡΤΤ), τότε δημιουργείται δυσαρέσκιά και εκνευρισμός. Πόσοι και πόσοι πατούν επάνω στην εκπομπή κάποιου σταθμού που μακρηγορεί, λέγοντας διάφορα και συνήθως όχι κολακευτικά σχόλια.

Επειδή αυτό το φαινόμενο είναι… διεθνές, ότι δηλαδή όλοι οι χειριστές πομποδεκτών αγαπούν τις “μακριές” εκπομπές, οι κατασκευαστές πομποδεκτών ενσωμάτωσαν αυτή την λειτουργία, ώστε να γίνεται λελογισμένη χρήση του χρόνου. Ξεκίνησε από τα επαγγελματικά δίκτυα και έφτασε μέχρι τα ραδιοεραστεχνικά και τα CB! Φυσικά οι πομποδέκτες GMRS δεν μπορούσαν να είναι η εξαίρεση, αφού αυτή την στιγμή βρίσκονται στον κολοφώνα της εξέλιξης τους.

Γιατί πρέπει να χρησιμοποιούμαι το (ΤΟΤ);

Τα simplex κανάλια της GMRS BAND είναι μόλις 22 και αν οι Έλληνες πολίτες ακολουθήσουν το παράδειγμα των Αμερικανών, Αυστραλών κλπ ίσως δεν φτάνουν για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Για τον λόγο αυτό ο αυτοπεριορισμός στην χρήση των καναλιών είναι μια αναγκαία και ικανή λύση. Δείτε το παρακάτω παράδειγμα:

Στο κανάλι 22, υπάρχουν οι εξής σταθμοί GMRS με υποθετικά διακριτικά κλήσης..

Μάκης SWA000

Αλέξανδρος SWA002

Βαγγέλης SWA003

Γιώργος SWA004

Παναγιώτης SWA005

Ρυθμίζοντας το ΤΟΤ στα 3’ λεπτά ο Μάκης θα αρχίσει να μιλά στις 10 ακριβώς.

Όλοι οι άλλοι θα περιμένουν 3’ για να αλλάξει το μικρόφωνο.

Μάκης SWA000 μιλά…αναμονή 0’ Ώρα 10:00

Αλέξανδρος SWA002 αναμονή 3’

Βαγγέλης SWA003 αναμονή 3’

Γιώργος SWA004 αναμονή 3’

Παναγιώτης SWA005 αναμονή 3’

Αλέξανδρος SWA002 μιλά μετά από αναμονή 3’ Ώρα 10:03

Μάκης SWA000 αναμονή 3’

Βαγγέλης SWA003 αναμονή 6’

Γιώργος SWA004 αναμονή 6’

Παναγιώτης SWA005 αναμονή 6’

Βαγγέλης SWA003 μιλά μετά από αναμονή 6’ Ώρα 10:06

Μάκης SWA000 αναμονή 6’

Αλέξανδρος SWA002 αναμονή 6’

Γιώργος SWA004 αναμονή 9’

Παναγιώτης SWA005 αναμονή 9’

Γιώργος SWA004 μιλά μετά από αναμονή 9’ Ώρα 10:09

Μάκης SWA000 αναμονή 9’

Αλέξανδρος SWA002 αναμονή 9’

Βαγγέλης SWA003 αναμονή 9’

Παναγιώτης SWA005 αναμονή 12’

Παναγιώτης SWA005 μιλά μετά από αναμονή 12’ Ώρα 10:12

Μάκης SWA000 αναμονή 12’

Αλέξανδρος SWA002 αναμονή 12’

Βαγγέλης SWA003 αναμονή 12’

Γιώργος SWA004 αναμονή 12’

Βλέπετε ότι τελικά έχουμε ισοχρονία αναμονής 12’ λεπτών για κάθε μέλος του κυκλώματος. Χρόνος απόλυτα λογικός, για όσους ξέρουν από… μικρόφωνα! Το να παίρνεις το μικρόφωνο κάθε 10-12’ λεπτά είναι φυσιολογικό και απόλυτα λογικό!

Δείτε τι θα γίνει αν χρόνος εκπομπής γίνει πέντε λεπτά:

ο χρόνος αναμονής θα γίνει: 4 σταθμοί Χ 5’ εκπομπής = 20’ λεπτά.

Εεε.. ποιος κάθετε σε ένα κύκλωμα όταν μιλά μια φορά κάθε 20’; δηλαδή τρεις φορές σε μια ώρα; την απάντηση…. την δίνεται μόνοι σας!

Τα μικρόφωνα πρέπει να είναι μικρής διάρκειας, ώστε ο χρόνος αναμονής να είναι ανεκτός.

Γ’ι αυτό το λόγο τα μικρόφωνα πρέπει να έχουν διάρκεια έως 3’ λεπτά το πολύ και σε ένα κύκλωμα να συμμετέχουν, όχι περισσότεροι από τρεις – τέσσερις σταθμοί. Αυτοί είναι κανόνες δεκαετιών και ισχύουν σε όλους τους λαούς. Είτε είσαι Έλληνας, είτε Αμερικάνος, Κινέζος ή Αυστραλός αν σε έχουν στο περίμενε είκοσι λεπτά με μισή ώρα για να πάρεις μικρόφωνο, έφυγες χωρίς καν να τους χαιρετίσεις και δεν ασχολείσαι πια..

Semi duplex

την semi dublex επικοινωνία οι συχνότητες TX και RX είναι διαφορετικές.

Ονομάζονται οι επικοινωνίες μεταξύ σταθμών, των οποίων η συχνότητα εκπομπής και λήψης είναι διαφορετική!. Αυτό σημαίνει ότι αν δύο ή περισσότεροι σταθμοί για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους χρησιμοποιούν τον επαναλήπτη RP 15, χρησιμοποιούν την συχνότητα 467.550 ΜΗΖ για εκπομπή και την συχνότητα 462.550 ΜΗΖ για λήψη. Δηλαδή εδώ άλλου εκπέμπει ο πομποδέκτης μας και άλλου λαμβάνει. Αυτό συμβαίνει, γιατί ο επαναλήπτης λαμβάνει το “σήμα” της εκπομπή που μεταφέρει την φωνή μας στην συχνότητα 467.500 ΜΗΖ και την ίδια στιγμή επανεκπέμπει την φωνή μας σε μια διαφορετική συχνότητα, την 462.550 ΜΗΖ. Υπάρχει δηλαδή μια διαφορά 5 ΜΗΖ μεταξύ εκπομπής και λήψης, ώστε ο πομπός του επαναλήπτη να μην παρεμβάλει τον δέκτη του, αφού λειτουργούν ταυτόχρονα. Αν η εκπομπή του επαναλήπτη γινόταν στην ίδια συχνότητα με τον δέκτη, θα του δημιουργούσε “παρεμβολή” και θα σταματούσε να λειτουργεί! Συγχρόνως, θα ακουγόταν μια ανάδραση, καθόλου ελκυστική για τα αφτιά μας.

Οι Semi duplex επικοινωνίες είναι πολύ παλιές επίσης, αλλά μεταγενέστερες των simplex επικοινωνιών. Είναι περισσότερο σύνθετες και απαιτείται λίγο περισσότερη ενημέρωση, ώστε οι GMR-ίστες να μπορέσουν να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μέσω των επαναληπτών. Είναι ο πιό έξυπνος και αποτελεσματικός τρόπος για να συζητήσουν δύο ή περισσότεροι φίλοι GMR-ίστες, που κατοικούν σε διαφορετικές περιοχές και που μεταξύ τους ΔΕΝ έχουν οπτική επαφή ή βρίσκονται έξω από την εμβέλεια του απευθείας κύματος του πομποδέκτη. Ο επαναλήπτης τοποθετείται πάντα σε ένα πολύ υψηλό σημείο, ώστε να έχουν οπτική επαφή με την κεραία του, όσο το δυνατόν περισσότεροι σταθμοί, σε όσο το δυνατό διαφορετικές περιοχές και όσο το δυνατόν μακρύτερα. Ένας γενικός, αλλά όχι δεσμευτικός κανόνας στις τηλεπικοινωνίες λέει ότι ένας επαναλήπτης θα πρέπει να καλύπτει μια περιοχή πάνω από 70 Km, ώστε η χρησιμότητά του, να καλύπτει το κόστος του.

Ο επαναλήπτης τοποθετείται πάντα σε ένα πολύ υψηλό σημείο, ώστε να έχουν οπτική επαφή με την κεραία του, όσο το δυνατόν περισσότεροι σταθμοί.

Στην UHF GMRS BAND 462 MHZ, μπορούν να λειτουργήσουν συνολικά 8 επαναλήπτες, των οποίων τα ζευγάρια συχνοτήτων εκπομπής και λήψης είναι πρό-τοποθετημένα στους πομποδέκτες GMRS, ώστε να μην χρειάζεται ο GMR-ίστας να κάνει την παραμικρή ρύθμιση συχνότητας! Προφανώς ο αριθμός των 8 συνολικά επαναληπτών ΔΕΝ είναι αρκετός, αν γίνεται αλόγιστη χρήση. Ο βασικός κανόνας είναι: Οι επαναλήπτες χρησιμοποιούνται ΟΤΑΝ ΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΟΥΝ SIMPLEX.

Οι συχνότητες των GMRS επαναληπτών.

Όσοι συνάδελφοι προέρχονται από τον χώρο των ραδιοερασιτεχνών, ήδη γνωρίζουν την δύναμη, τις δυνατότητες που έχουν οι επαναλήπτες και πόσο χρήσιμοι είναι πρωτίστως για τους φορητούς ή κινητούς σταθμούς και δευτερευόντως για τους απομακρυσμένους σταθμούς βάσεως. Είναι ένα πανίσχυρο τεχνολογικό μέσο, που χρησιμοποιείται παντού. Από τους ραδιοερασιτέχνες και τα ειδικά ραδιοδίκτυα, έως τους σταθμούς τηλεοράσεως, την κινητή τηλεφωνία, τα δορυφορικά κανάλια, ακόμη και στην εξερεύνηση του διαστήματος χρησιμοποιούνται επαναλήπτες εγκατεστημένοι σε διαστημοσυσκευές που βρίσκονται σε τροχιά, γύρω από διάφορα ουράνια σώματα.

Ο δημοφιλέστατος δορυφόρος SO-50. Είναι ένας διαστημικός επαναλήπτης FM!

Οι επαναλήπτες στην GMRS 462 UHF BAND, είναι ο κορμός, η βάση, πάνω στην οποία στηρίζονται και υλοποιούνται οι επικοινωνίες της. Η εμπειρία από την χρήση των επαναληπτών GMRS έχει δείξει ότι καλύπτουν αποστάσεις από 70 – 150 Km. Η εμβέλεια εξαρτάται από το ύψος τοποθέτησης του επαναλήπτη, την ισχύ εκπομπής του, τα χαρακτηριστικά της κεραίας του, το γεωγραφικό ανάγλυφο της περιοχής που παρεμβάλετε ανάμεσα στον επαναλήπτη και τον σταθμό που έχει ανάγκη την μεσολάβησή του για να επικοινωνήσει κλπ.

Οι επαναλήπτες στην GMRS 462 UHF BAND καλύπτουν αποστάσεις από 70 – 150 Km.

Οι παράγοντες είναι πολλοί λοιπόν, αλλά η εμπειρία είναι εμπειρία, αν έχει γίνει σωστή μελέτη και εγκατάσταση οι επαναλήπτες GMRS και οι πομποδέκτες GMRS, έχουν την δυνατότητα να εξυπηρετήσουν μεταξύ 70 και 150 Km.

Και εδώ η χρήση του ΤΟΤ είναι απαραίτητη, ώστε να μην γίνεται κακή χρήση του επικοινωνιακού χρόνου, ώστε ο επαναλήπτης να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όσο το δυνατόν περισσότερους χρήστες στον χρόνο που έχουν στην διάθεσή τους για επικοινωνία. Προφανώς ο τρόπος χρήσης του επαναλήπτη, απαιτεί μελέτη και σωστό σχεδιασμό για την αποδοτικότερη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του, σε σχέση με την επικοινωνιακή ζήτηση της περιοχής την οποία καλείται να εξυπηρετήσει.

Σε ένα επαναλήπτη GMRS ο χρόνος εκπομπής (ΤΟΤ), ρυθμίζεται πάντα περισσότερο από τον χρόνο εκπομπής των πομποδεκτών που εξυπηρετεί. Αν για παράδειγμα το ΤΟΤ του πομποδέκτη είναι 3’ λεπτά, του επαναλήπτη θα είναι 4 ή 5’. Το Logo “σύντομα μικρόφωνα – ευτυχισμένοι GMR-ίστες” είναι μια μεγάλη αλήθεια!

Πολιτική τοποθέτησης των επαναληπτών στην GMRS BAND 462 MHZ.

Η παλαιά αντίληψη τοποθέτησης των επαναληπτών.

Η παλαιά αντίληψη τοποθέτησης των επαναληπτών ήθελε να τοποθετούνται σε προσεκτικά επιλεγμένα σημεία μεγάλης ισχύος επαναλήπτες, ώστε να καλύπτουν μεγάλης έκτασης περιοχές. Αυτό δείχνει να είναι λογικό, αφού με ένα επαναλήπτη θα εξυπηρετηθούν δεκάδες σταθμοί με πολύ χαμηλό συγκριτικά κόστος. Δηλαδή ο λόγος κόστος / εξυπηρετούμενοι σταθμοί είναι εξαιρετικός. Για σκεφτείτε, ένας επαναλήπτης εγκατεστημένος στοιχίζει (υποθετικά;) περίπου 1500 Ευρώ. Αν εξυπηρετεί δύο σταθμούς, το κόστος ανά σταθμό ανέρχεται στο ποσό των 1500/2=750 Ευρώ. Αν οι σταθμοί γίνουν τρεις, τότε το ποσό “πέφτει” στα 500 ευρώ. Για 10 σταθμούς, κατεβαίνει στα 1500/10= 150 Ευρώ ανά σταθμό και με 30 σταθμούς το κόστος έρχεται στα 1500 Ευρώ/30=50 Ευρώ, όσο δηλαδή η συνδρομή που πλήρωσαν τα μέλη του GMRS462/27 CB National Club of Greece. Και εδώ βλέπετε την απάντηση γιατί η συνδρομή στο Club είναι 50 Ευρώ, όπως επίσης γιατί με κάθε 30 εγγραφές θα τοποθετείται ένας επαναλήπτης ακόμη. Καλό είναι όσοι αγαπάτε τις ποιοτικές επικοινωνίες στα UHF να εγγραφείτε στο Club μας, έτσι με την συνδρομή σας, θα υπάρχει η δυνατότητα να αγοραστούν πολλοί επαναλήπτες και να καλυφθεί γρήγορα όλη η Ελλάδα.

Οι επαναλήπτες μεγάλης ισχύος, είναι περισσότερο αποδοτικοί, αλλά αν “χαλάσουν” χάνεται η επικοινωνία σε μεγάλες γεωγραφικές περιοχές.

Για να επανέλθουμε, αυτή η αντίληψη δοκιμασμένη, επιτυχημένη και οικονομικά συμφέρουσα, αλλά έχει ένα πολύ σοβαρό μειονέκτημα: Αν ο επαναλήπτης τεθεί εκτός λειτουργίας, τότε αυτοί οι 30 σταθμοί, μένουν χωρίς επικοινωνία, μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη. Επειδή συζητάμε για ερασιτεχνικού τύπου επικοινωνίες, η βλάβη μπορεί να χρειαστεί ημέρες ή και εβδομάδες για να διορθωθεί, οπότε όλοι αυτοί οι σταθμοί θα είναι αποκομμένοι μεταξύ τους, με ότι αυτό συνεπάγετε, ειδικά κατά την διάρκεια του χειμώνα, όταν υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή όταν οι σταθμοί είναι εγκατεστημένοι σε δυσπρόσιτες περιοχές.

Η νέα αντίληψη τοποθέτησης των επαναληπτών.

Η νέα αντίληψη τοποθέτησης των επαναληπτών, θέλει να εγκαθίστανται πολλοί επαναλήπτες χαμηλότερου κόστους ώστε αν ένας επαναλήπτης τεθεί εκτός λειτουργίας, να χαθεί η επικοινωνία από ένα μικρότερο αριθμό σταθμών και όχι από όλους. Αν δηλαδή αντί για ένα επαναλήπτη υψηλής ισχύος που εξυπηρετεί 30 σταθμούς τοποθετήσουμε 3 επαναλήπτες που εξυπηρετουν 10 σταθμούς, τότε σε περίπτωση βλάβης θα χαθεί η επικοινωνία σε 10 σταθμούς στο 30% δηλαδή και ο μεγάλος όγκος, οι άλλοι 20, το 70% θα εξακολουθούν να εξυπηρετούνται κανονικά.

Σε περίπτωση βλάβης ενός μικρής ισχύος επαναλήπτη, θα “χαθεί” η επικοινωνία σε μια μικρή περιοχή. Οι άλλες περιοχές, θα επικοινωνούν κανονικά.

Οικονομικά τώρα τι γίνεται;

Έστω ότι το κόστος ενός επαναλήπτη χαμηλού κόστους είναι 500 Ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος ανά σταθμό είναι 500 / 10 = 50 ευρώ. Άρα πρακτικά δεν αλλάζει τίποτε! Έτσι με το ίδιο κόστος, έχουμε την ίδια εξυπηρέτηση, με μικρότερο κίνδυνο “Black out” για να χρησιμοποιήσω την αγαπημένη έκφραση των.. τηλεπαρουσιαστών!

Είναι όμως τα πράγματα τόσο ιδανικά; φυσικά όχι, απαιτείται περισσότερη δουλεία και κόπος. Πρέπει να βρεθούν τρεις τοποθεσίες, να γίνουν τρεις μελέτες, τρεις εγκαταστάσεις κλπ φυσικά τα κόστη δεν μένουν σταθερά λόγω πληθωρισμού, οπότε ναι, θα υπάρχουν διακυμάνσεις, αλλά το πλεονέκτημα είναι πλεονέκτημα, άλλο χάνουν την επικοινωνία 10 σταθμοί δηλαδή το 30% και άλλο χάνεται η επικοινωνία από όλους τους σταθμούς στο 100% δηλαδή.

Στο GMRS 462/27 MHZ NCG, Η αρχική σκέψη είναι να τοποθετηθούν πολλοί μικροί επαναλήπτες, ακολουθώντας την νέα αντίληψη.

Με την ευκαιρία στο GMRS 462/27 MHZ NCG, υπάρχει η αρχική σκέψη να τοποθετηθούν πολλοί μικροί επαναλήπτες, ακολουθώντας την νέα αντίληψη. Φυσικά θα δούμε στην πράξη τι πραγματικά μπορεί να γίνει. Η προσωπική μου άποψη, είναι ότι θα πάμε σε ένα μικτό σύστημα. Αυτό θα εξαρτηθεί από της τοπικές συνθήκες της κάθε περιοχής και τον αριθμό των μελών ανά περιοχή. Δόξα τω Θεώ γνώσεις υπάρχουν, διάθεση υπάρχει, τα μέλη του Club είναι όλοι άνθρωποι εξαιρετικά νοήμονες και συνεργάσιμοι, οπότε όλοι μαζί θα συζητήσουμε και θα βρούμε την καλύτερη λύση ανά περιοχή.

Υποτονία.

Η χρήση υποτόνων είναι μια τεχνική και τεχνολογία παλιά, μετρά… δεκαετίες! Η υποτονία είναι μια μέθοδος επιλεκτικής φίμωσης της βαθμίδας ακουστικής συχνότητας του πομποδέκτη, ώστε αυτή να ανοίγει και να ακούμε ήχο στο μεγάφωνο, μόνο αν η ομιλία του ανταποκριτή μας, συνοδεύεται από μια συνεχή συχνότητα εξαιρετικά χαμηλής έντασης, ώστε να μην γίνεται αντιληπτή από το αφτί μας. Δηλαδή μέσα στο σήμα που εκπέμπει ο GMRS πομποδέκτης μας, υπάρχουν δύο χαμηλές συχνότητες. Μια πολύ – πολύ – πολύ χαμηλής έντασης, τόσο χαμηλής που δεν ακούγεται από το ανθρώπινο αφτί και ξεκινά να διαμορφώνει το φέρον κύμα του σταθμού, αμέσως μόλις πατηθεί το ΡΤΤ και η φωνή του χειριστή του πομποδέκτη, που θέλουμε να είναι όσο το δυνατό πιο ποιοτική.

Block διάγραμμα πομποδέκτη με υποτονία.

Υπάρχουν δύο ειδών υποτονίες. Η αναλογική υποτονία που συμβολίζεται και ως CTCSS που σημαίνει Continuous Tone-Coded Squelch System και η ψηφιακή υποτονία που συμβολίζεται ως DCS δηλαδή digital coded squelch. Είτε χρησιμοποιούμε αναλογική υποτονία CTCSS, είτε ψηφιακή DCS, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: η βαθμίδα της ακουστικής συχνότητας φιμώνεται ή “κλειδώνεται” όπως λένε πολλοί και δεν ακούγετε καμιά εκπομπή από το μεγάφωνο, έως ότου δεχθεί ένα σήμα, μια εκπομπή, που να περιέχει τον υπότονο CTCSS ή DCS που έχει συμφωνηθεί, για να αποφιμωθεί – ξεκλειδώσει ώστε να ακουστεί στο μεγάφωνο του πομποδέκτη η φωνή του ανταποκριτή μας.

Ο υπότονος ενεργοποιεί το ΡΤΤ του επαναλήπτη και αυτός κάνει εκπομπή.

Ποιοι υπότονοι χρησιμοποιούνται στους πομποδέκτες GMRS 462 MHZ;

Στον επόμενο πίνακα, βλέπετε τους αναλογικούς υποτόνους CTCSS που χρησιμοποιούνται στην GMRS Band.

Ο πίνακας των υποτόνων CTCSS που χρησιμοποιούνται στην GMRS BAND.

Στον επόμενο πίνακα, βλέπετε τους ψηφιακού υποτόνους DCS που χρησιμοποιούνται στην GMRS Band.

Ο πίνακας των υποτόνων DCS που χρησιμοποιούνται στην GMRS BAND.

Γιατί και πώς χρησιμοποιούμε τους υποτόνους;

Η αλήθεια είναι ότι όσοι προέρχονται από τον κόσμο της Citizens Band των 27 ΜΗΖ, κατά βάση δεν είναι εξοικειωμένοι με τους υπότονους, σε σχέση με τους ραδιοερασιτέχνες και τους χειριστές ασυρμάτου σε ειδικά ραδιοδίκτυα, οπότε ας διαβάσουν προσεκτικά αυτό το κομμάτι του άρθρου.

Χρησιμοποιώντας την υποτονία, μπορούμε να δημιουργήσουμε “ιδιωτικά” δίκτυα σε εικονικά κανάλια, τα οποία συνυπάρχουν στο ίδιο βασικό κανάλι!

Χρησιμοποιώντας την υποτονία, μπορούμε να δημιουργήσουμε “ιδιωτικά” δίκτυα σε εικονικά κανάλια, τα οποία συνυπάρχουν στο ίδιο βασικό κανάλι!! Αντί δηλαδή να υπάρχει ένα δίκτυο ανά κανάλι ήτοι συνολικά 23 δίκτυα, τώρα μπορούν να υπάρχουν σε κάθε κανάλι 38 αναλογικά εικονικά δίκτυα και 104 ψηφιακά εικονικά δίκτυα, σύνολο 142 εικονικά δίκτυα ανά βασικό κανάλι και συνολικά:

22 βασικά κανάλια simplex X 142 υποτόνους = 3124 εικονικά δίκτυα!

Αν κάθε εικονικό κανάλι χρησιμοποιείται από ένα δίκτυο τεσσάρων σταθμών κατά μέσω όρο, τότε μπορούν να εξυπηρετηθούν:

3124 εικονικά δίκτυα Χ 4 σταθμούς GMRS το κάθε δίκτυο = 12496 σταθμοί GMRS

Ωωωω! νέα πράγματα αυτά! πρωτόγνωρα, εξωπραγματικά, σε σημείο που δημιουργούν αμφιβολίες να μπορεί να είναι πραγματικότητα ή απλή θεωρία! Και δεν τελειώσαμε….

Στην GMRS BAND, μπορούν να λειτουργήσουν 8 επαναλήπτες, αν τους αφήσουμε “ξεκλειδωτους”, δηλαδή δεν τους φιμώσουμε με υποτονία, τότε αυτοί αναμεταδίδουν οποιοδήποτε σήμα δεχθούν στην είσοδό τους. Αν το σήμα της εισόδου είναι μεικτό, δηλαδή αποτελείτε από ένα υπότονο και την φωνή του χειριστή του σταθμού που τον χρησιμοποιεί, τότε στην έξοδό του θα αναμεταδώσει τον υπότονο και την φωνή μαζί. Άρα ο επαναλήπτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κάθε μέλος των 3124 εικονικών δικτύων, αυτό σημαίνει, ότι κάθε εικονικό δίκτυο, δηλαδή ομάδα σταθμών με ίδιο υπότονο, μπορεί να χρησιμοποιήσει τον επαναλήπτη χωρίς να ενοχλούνται όλοι οι άλλοι σταθμοί GMRS που χρησιμοποιούν διαφορετικό υπότονο φίμωσης!

Ένας επαναλήπτης χωρίς υποτονική φίμωση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους πομποδέκτες GMRS, που χρησιμοποιούν ή δεν χρησιμοποιούν υπότονο.

Αλληλούια!

Εγώ έχω τον πομποδέκτη μου συντονισμένο όλη μέρα στον επαναλήπτη RP15 με υπότονο λήψης 151.4 ΗΖ. Ο επαναλήπτης θα χρησιμοποιείται από διαφόρους σταθμούς κατά την διάρκεια της ημέρας, αλλά εγώ δεν θα ακούω τίποτε! Απόλυτη ησυχία! Και μόνο όταν με καλέσει κάποιος από το δικό μου εικονικό δίκτυο με υπότονο 151.4 ΗΖ θα τον ακούσω! Υπέροχα πράγματα! Τέλος οι εκνευρισμοί, τέλος οι ανιαρές συζητήσεις που χωρίς υποτονία ήμαστε υποχρεωμένοι να ακούμε. Δεχόμαστε κλήσεις και συνομιλούμε μόνο με όσους ανήκουν στο δικό μας εικονικό δίκτυο, όσους έχουν δηλαδή τον υπότονο 151,4 ΗΖ, όλους τους άλλους σταθμούς ο υπότονος τους φιμώνει και δεν τους αφήνει να ακουστούν στο μεγάφωνο!

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Η χρήση ενός “ανοιχτού” επαναλήπτη θέλει προσοχή και πειθαρχία. Ο επαναλήπτης είναι κοινόχρηστος, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ιδιοκτήτης και επομένως όλοι έχουν πρόσβαση σε αυτόν. Η χρήση της υποτονίας έχει το εξής νόημα: ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από διάφορους σταθμούς εικονικών δικτύων με διαφορετικό υπότονο, ώστε να μπορούν να επωφεληθούν όλοι από τη ικανότητα της αναμετάδοσης του σήματος που έχει.

Για παράδειγμα:

Το μέλη ενός εικονικού δικτύου που ενδιαφέρονται για την πεζοπορία, βρίσκονται διασκορπισμένα στις εξής πόλεις:

Ο Μπάμπης SWA567 στα Πατήσια, ο Γιάννης SWA232 στα Σπάτα, Η Ελένη SWA1032 στην Χαλκίδα και ο Λεωνίδας SWA3012 στον Μαραθώνα. Όλοι αυτοί χρησιμοποιώντας τον ψηφιακό υπότονο #343# καλούνται μεταξύ τους και συζητούν το θέμα τους για 20’ λεπτά. Αυτά τα 20’ όλοι οι άλλοι GMRS-ιστες δεν θα ακούν την συζήτησή τους, επειδή χρησιμοποιούν διαφορετικούς υπότονους. Έτσι δεν ενοχλούνται από την συζήτηση και δεν δυσανασχετούν. Υπέροχο! Όσοι όμως έχουν “ανοιχτούς” ή διαφορετικά αφίμωτους πομποδέκτες, θα ακούνε κανονικά την συζήτηση τους, όμως δεν θα μπορούν να συμμετάσχουν, παρά μόνο αν βάλουν και αυτοί στην εκπομπή τους τον ψηφιακό υπότονο #343#.

Επομένως, οι συζητήσεις ΔΕΝ είναι απόρρητες, ότι λέτε στον “αέρα” ακούγεται από όλους τους ανοιχτούς – αφίμωτους πομποδέκτες. Ο υπότονος χρησιμοποιείται για να απορρίπτει ο χειριστής ενός πομποδέκτη GMRS ενσυνείδητα τις εκπομπές – συζητήσεις των άλλων που δεν τον ενδιαφέρουν, οι ίδιες οι εκπομπές όμως ακούγονται κανονικά!

Όσοι θέλουν να ακούνε το τι συζητείται στον επαναλήπτη όλοι μέρα, θα πρέπει να θέσουν “εκτός” τον υπότονο λήψης και “εντός” τον υπότονο εκπομπής, αν θέλουν να συμμετέχουν σε κάποια συζήτηση, αρκεί ο πομποδέκτης τους να υποστηρίζει διαφορετικό υπότονο στην λήψη και διαφορετικό στην εκπομπή.

Τον ίδιο επαναλήπτη μετά το δίκτυο των ενδιαφερομένων για την πεζοπορία, θα χρησιμοποιήσει ένα άλλο δίκτυο που ασχολείται με μοντελισμό και χρησιμοποιεί υπότονο 186.2 ΗΖ για να συζητήσει ένα θέμα που αφορά την κατασκευή ενός τηλεκατευθυνόμενου ανεμόπτερου. Η συζήτηση θα διαρκέσει 40’ λεπτά περίπου, στον χρόνο αυτό, κανένας φιμωμένος πομποδέκτης GMRS δεν θα αναπαράγει από το μεγάφωνο του αυτή την συζήτηση και πάει… λέγοντας.

Επομένως οι μη φιμωμένοι επαναλήπτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από κάθε εικονικό δίκτυο, ανεξάρτητα από τον υπότονο που χρησιμοποιεί. Φυσικά τον επαναλήπτη αυτό μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν και όλοι όσοι δεν χρησιμοποιούν κανένα υπότονο. Τώρα γεννάται το ερώτημα: και πώς ξέρουμε πότε ο επαναλήπτης είναι ελεύθερος, ώστε να καλέσουμε τους φίλους μας; Η απάντηση είναι πολύ απλή, αν δεν βλέπετε δραστηριότητα για μερικά λεπτά στο S-METER, σημαίνει ότι ο επαναλήπτης είναι ελεύθερος. Μην ανησυχείτε, αυτός είναι ο γενικός κανόνας που ισχύει σε όλο τον κόσμο, αν δουλεύει στις άλλες χώρες, θα δουλέψει και εδώ. Απλά θέλει λίγο χρόνο για να τα συνηθίσουμε! Κάθε πρώτο.. δύσκολο…

Talk Around (Talk) Function

Μια νέα διαδικάσία που μπαίνει στην ζωή των χειριστών πομποδεκτών GMRS, είναι η …. παράκαμψη ενός επαναλήπτη!!! δηλαδή η ικανότητα του να εκπέμπει στην συχνότητα εξόδου ενός επαναλήπτη! Και γιατί να μπορεί να γίνει αυτό;

Η κοινή συχνότητα λήψης όλων των πομποδεκτών του δικτύου, είναι η συχνότητα εκπομπής του επαναλήπτη .

Πρώτα πρώτα γιατί ο επαναλήπτης έπαθε βλάβη, αλλά κάποιοι σταθμοί, έχουν την ανάγκη να επικοινωνήσουν μεταξύ τους οπωσδήποτε μια συγκεκριμένη ώρα. Η κοινή συχνότητα λήψης, είναι η συχνότητα ΕΞΟΔΟΥ του επαναλήπτη. Εκεί ακούνε όλοι, έτσι αν κάποιος εκπέμψει σε αυτήν, υπάρχει η περίπτωση κάποιος από το συγκεκριμένο δίκτυο να τον ακούσει έτσι όλα τα μέλη του δικτύου να ενημερωθούν για την βλάβη του επαναλήπτη και να βρουν κάποιο άλλο τρόπο επικοινωνίας.

Με το Talk Around ενεργό, ο πομποδέκτης εκπέμπει στην συχνότητα εκπομπής ενός επαναλήπτη και όχι στην συχνότητα λήψης του.

Πολλές φορές, ειδικά οι φορητοί ή κινητοί σταθμοί, έχουν ανάγκη να επικοινωνήσουν με οποιονδήποτε σταθμό μπορεί να τους ακούσει, ώστε να ζητήσουν βοήθεια, πληροφορίες, οδηγίες κλπ, αλλά το σήμα τους δεν φτάνει στην είσοδο του επαναλήπτη, εκπέμπουν λοιπόν στην έξοδο και κάποιος που κάνει ακρόαση, ίσως τους ακούσει και τους δώσει την βοήθεια που χρειάζονται.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Μην μπερδεύεται τους ραδιοερασιτεχνικούς πομποδέκτες με τους πομποδέκτες GMRS. Οι ραδιοερασιτεχνικοί πομποδέκτες έχουν την δυνατότητα να εκπέμψουν άμεσα στην συχνότητα εξόδου ενός επαναλήπτη. Οι πομποδέκτες GMRS ΟΧΙ, αυτός είναι ο λόγος που υπάρχει αυτή η ειδική ρύθμιση στο Menu τους. Είναι χρήσιμο πολύ και για άλλους λόγους που θα δούμε λίγο πιο κάτω…. ας επανέλθουμε για να κλείσουμε το θέμα της υποτονίας.

Τι τελικά κερδίζουμε με την χρήση της υποτονίας;

Απίστευτα πολλά πράγματα. Πρώτα από όλα την … ησυχία μας! Αφήνεις τον πομποδέκτη σου στον επαναλήπτη ή το simplex κανάλι της επιλογής σου και δεν πρόκειται να ακούσεις τίποτε που να σε ενοχλήσει.

1. Δεν θα ακούσεις ποτέ “ξυσίματα” από κάποιο διπλανό κανάλι, που θα σου ανοιγοκλείνει το Squelch

2. Δεν θα ακούσεις ποτέ κάποιους να συζητούν πράγματα που δεν σε ενδιαφέρουν ή σε εκνευρίζουν.

3. Δεν θα ακούσεις ποτέ κάποιον να ασχημονεί, να βρίζει, να πατάει να δείχνει απρεπή και αντικοινωνική συμπεριφορά. Είναι αδύνατον να ψάχνει να βρει 142 συνδυασμούς ανά κανάλι ή επαναλήπτη για να ικανοποιήσει το άρρωστο μυαλό του. Με μέσω όρο 1’ για κάθε τοποθέτηση υπότονου και δοκιμή, χρειάζεται το λιγότερο 2 ώρες και 40’ λεπτά. Όσο άρρωστο μυαλό και αν είναι, όσο διαταραγμένη προσωπικότητα και αν είναι, είναι αδύνατον να το κάνει, γιατί έστω και αν βρει τον υπότονο, η αλλαγή υποτόνου στον επαναλήπτει με τηλεχειρισμό από κινητό τηλέφωνο είναι εφικτή σε λιγότερο από 2 λεπτά! Δηλαδή θα προσπαθεί 2 ώρες και 40’ για το τίποτα… Φυσικά για κάποιον που είναι στο σπίτι, και ενοχλείται η αλλαγή υποτόνου γίνεται σε 2-3’ λεπτά, πλέον του γεγονότος ότι κάποιος από τους διαχειριστές του επαναλήπτη μπορεί να τον θέση εκτός λειτουργίας με το πάτημα ενός κουμπιού από το φορητό του, ούτε καν από το κινητό του.

4. Στο ίδιο κανάλι θα μπορούν να εξυπηρετηθούν περισσότερα του ενός εικονικά δίκτυα, δεδομένου του ότι απόλυτη χρονική σύμπτωση χρήσης του καναλιού από δύο δίκτυα που βρίσκονται κοντά στην ίδια περιοχή, είναι σπάνια. Σε αυτή την περίπτωση τα μέλη των εικονικών δικτύων έρχονται σε συνεννόηση και το πρόβλημα λύνεται. Μια ώρα μετά, μισή ώρα πριν, δεν είναι άλυτο πρόβλημα.

5. Η αλληλοπαρεμβολη στο ίδιο ελεύθερο κανάλι από δύο διαφορετικά δίκτυα επικοινωνίας – κυκλώματα συζήτησης δηλαδή – είναι ένα ενοχλητικό φαινόμενο που συχνά οδηγεί σε άβολες λεκτικές καταστάσεις. Με την χρήση της υποτονίας αυτό το φαινόμενο είτε εξαλείφετε αν τα σήματα των δύο δικτύων έχουν μια λογική διαφορά στάθμης, είτε περιορίζονται δραστικά. Τυπικά αν δύο “σήματα” FM έχουν διαφορά έντασης 3dB, δηλαδή μια μονάδα, ένας προσεκτικά σχεδιασμένος πομποδέκτης GMRS, κατασκευασμένος με ποιοτικά υλικά και σωστά ρυθμισμένος – συντονισμένος, επιτρέπει μια καλής ποιότητας επικοινωνία, χωρίς κάποια έντονη ενόχληση. Οι λιγότερο “ποιοτικοί” πομποδέκτες, χρειάζονται μεγαλύτερη διαφορά δηλαδή τρεις ή περισσότερες μονάδες. Το ισχύει για τον πομποδέκτη σας, θα το δείτε οι ίδιοι.

Τι χάνουμε με την υποτονία;

Ε.. όλο και κάτι θα χάσουμε, δεν μπορεί; μόνο κέρδος θα έχουμε; θα είναι εντελώς αφύσικο! Έχει αναφερθεί πολλές φορές από διαφόρους χρήστες τόσο επαναληπτών, όσο και πομποδεκτών, ότι με την χρήση υποτονίας, “χάνουμε” λίγο από την ευαισθησία του δέκτη. Έχει παρατηρηθεί, ότι σε επαναλήπτες που ήταν ελεύθεροι κάποιοι οριακοί σταθμοί ακουγόντουσαν, ενώ με την χρήση της υποτονίας, οι λήψη τους έγινε χειρότερη ή διακόπηκε. Το ίδιο συμβαίνει με πομποδέκτες πολύ χαμηλού κόστους, να έχουν δηλαδή υψηλότερη ευαισθησία στα σήματα που δέχονται χωρίς υποτονία και να ελαττώνεται με την χρήση υποτονίας.

Ελάτε.. μην “θάβετε” την υποτονία, η τεχνολογία προχωρά, και τα νέα χαμηλού κόστους εξαρτήματα, επιτρέπουν την σχεδίαση πομποδεκτών με εντυπωσιακές επιδώσεις, οπότε το άριστο αν δεν το έχουμε κατακτήσει ακόμη, έρχεται…

Internet Gateway ή Internet Links ή απλά Ραδιοπύλες

Είναι το αποτέλεσμα της σύγκλισης των τεχνολογιών, της παραδοσιακής τεχνολογίας των αναλογικών ασύρματων επικοινωνιών, στην περίπτωσή μας η διαμόρφωση FM, με την διαδικτυακή τεχνολογία αιχμής, Radio Over IP. Είναι η απόλυτη έκφραση της σύγχρονης τεχνολογίας στον τομέα των επικοινωνιών στον δικό μας ιδιαίτερο χώρο. Οι Internet Gateways ή Internet Links ή απλά Ραδιοπύλες, επιτρέπουν την επέκταση μιας επικοινωνίας, πέρα από τους φυσικούς περιορισμούς που επιβάλει η φύση, στην εμβέλεια των ραδιοκυμάτων. Είναι φανταστικό το γεγονός ότι ενώ οι συνήθεις SIMPLEX εμβέλεια ενός σταθμού GMRS στην ύπαιθρο χώρα είναι 25 με 35 Km, με την μεσολάβηση του ίντερνετ, το σήμα μπορεί να φτάσει σε οπουδήποτε σημείο του πλανήτη έχει Internet.

Internet Gateways μια αξιόπιστη λύση για μακρινές διαδικτυακές / ασύρματες επικοινωνίες.

Τι ακριβώς κερδίζουμε με την χρήση των Internet Gateway ή Internet Links;

Με απλά μέσα, και χωρίς κάποιο ιδιαίτερο κόστος, επεκτείνουμε την επικοινωνία μας από το 25 – 35 Km που είναι συνήθως, σε όλο τον πλανήτη! Για παράδειγμα:

Ο Μάκης SWA000,βρίσκεται στο σπίτι του στο ψυχικό και θέλει να επικοινωνήσει με την XYL του Ελένη SWA003 που βρίσκεται στο πατρικό του στην Κεφαλονιά. Προφανώς αυτό είναι αδύνατον, όμως με την μεσολάβηση των Internet Gateways ή Internet Links που βρίσκονται σε Αθήνα και Κεφαλονιά, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί της. Πώς; Το “σήμα” του σταθμού του Μάκη, φτάνει στην Ραδιοπύλη των Τουρκοβουνίων, από εκεί μέσω Internet “ταξιδεύει” στην Ραδιοπύλη της περιοχής “Σπήλια” Αργοστολίου στην Κεφαλονιά και από εκεί εκπέμπετε σαν “σήμα” GMRS, στην κεραία του πομποδέκτη της Ελένης και το αντίστροφο φυσικά!

Με αυτή την θαυμάσια τεχνολογία, η εμβέλεια των 25 – 35 Km, επεκτάθηκε στα 250 Km, δηλαδή.. δεκαπλασιάστηκε! Οι Internet Gateways ή Internet Links είναι ένα πραγματικά θαυμαστό τεχνολογικό επίτευγμα, δεδομένου του ότι πλέον μέσω του δορυφορικού internet, μπορούν οι σταθμοί GMRS να επικοινωνούν μεταξύ τους, ανεξάρτητα από την κατάσταση των επίγειων ή μικροκυματικών υποδομών του internet.

2 Internet Gateways ή Internet Links ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΆΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΒΈΛΕΙΑ ΤΩΝ ΣΤΑΘΜΏΝ GMRS.

Σε ποιές συχνότητες στην GMRS BAND μπορούν να εγκατασταθούν οι Internet Gateways ή Internet Links;

Τα Internet Gateways ή Internet Links δεν είναι τίποτε άλλο, από ένα είδος επαναλήπτη, με την ευρεία έννοια του όρου, γιατί στην πραγματικότητα δεν είναι, η μόνη θέση στην οποία μπορούν να φιλοξενηθούν, είναι η ΕΞΟΔΟΣ των επαναληπτών, δηλαδή οι συχνότητες:

RP15 462550 MHZ

RP16 462574 MHZ

RP17 462600 MHZ

RP18 462625 MHZ

RP19 462650 MHZ

RP20 462675 MHZ

RP21 462700 MHZ

RP21 462725 MHZ

Επειδή οι πομποδέκτες GMRS ΔΕΝ έχουν τις δυνατότητες των ραδιοερασιτεχνικών, για να χρησιμοποιήσει κάποιος μια ραδιοπύλη, θα πρέπει να έχει ενεργοποιημένη την επιλογή “Talk Around Function”, διαφορετικά ο πομποδέκτης θα εκπέμπει semi dublex για παράδειγμα, έστω ότι εγκαθιστούμε μια ραδιοπύλη στην συχνότητα του RP15, ο πομποδέκτης μας, θα πρέπει να “συντονιστεί” στο κανάλι RP15, με την επιλογή

Talk Around ενεργοποιημένη, ώστε να εκπέμπει στην συχνότητα ΕΞΟΔΟΥ του επαναλήπτη 462550 ΜΗΖ και όχι στην συχνότητα εισόδου 467.550 MHZ. Πολύ απλό δηλαδή. Οι πομποδέκτες GMRS είναι ήδη έτοιμοι για την λειτουργία των ραδιοπυλών, αρκεί να ενεργοποιήσουμε την λειτουργία “Talk Around”. Πόσο υπέροχη είναι η τεχνολογία και ο κόσμος του GMRS, απλότητα και ευκολία!

Simplex repeater

Τα Simplex repeater είναι απλά ψηφιακά μαγνητόφωνα, που καταγράφουν συνήθως έως τρία λεπτά εκπομπής και στην συνέχεια αναπαράγουν το περιεχόμενο της, στην ίδια συχνότητα. Συνδέονται στο βύσμα για εξωτερικό μεγάφωνο και στην είσοδο του μικροφώνου και ΡΤΤ. Το σήμα που λαμβάνει ο πομποδέκτης, αντί να ακούγεται στο εξωτερικό μεγάφωνο, “μαγνητοφωνείται” – καταγράφετε από το simplex repeater σε μια μνήμη RAM. Στην συνέχεια, όταν σταματήσει η εκπομπή που καταγράφεται, το simplex repeater, ενεργοποιεί το ΡΤΤ του πομποδέκτη και στέλνει

το “μαγνητοφωνημένο” σήμα στην είσοδο του μικροφώνου του πομποδέκτη. Έτσι ο πομποδέκτης το επανεκπέμπει στην ίδια συχνότητα.

Simplex Repeater

Ποια είναι τα οφέλη από την χρήση ενός simplex repeater;

1. Πρώτα από όλα η οικονομία. Το κόστος ενός simplex repeater, είναι κατά πολύ μικρότερο από το κόστος ενός επαναλήπτη.

2. Το simplex repeater μπορεί να εγκατασταθεί τόσο σαν συσκευή μόνιμης λειτουργίας, όσο και σαν φορητή συσκευή, που μπορεί να λειτουργήσει προσωρινά και να καλύψει μια έκτακτη η μόνιμη ανάγκη με πολύ μεγάλη ευελιξία.

3. Δεδομένου του ότι τα simplex repeater αποθηκεύουν την τελευταία εκπομπή στην μνήμη RAM, πολύ εύκολα μέσω εντολών DTMF, μπορεί να γίνει επανάληψη της εκπομπής, ώστε αν δεν την έχουν λάβει σωστά οι ενδιαφερόμενοι σταθμοί ή γιατί το περιεχόμενο της εκπομπής είναι σημαντικό και απαιτείται η επιβεβαίωση των όσων έχουν λεχθεί.

Τα κανάλια ΝΟΟΑ

Σχεδόν όλοι οι σύγχρονοι πομποδέκτες GMRS, έχουν την δυνατότητα να λαμβάνουν τα κανάλια του National Oceanic and Atmospheric Administration (ΝΟΑΑ). Τι είναι  αυτό πάλι;

Πομποδέκτης GMRS με κανάλια ΝΟΑΑ

Το National Oceanic and Atmospheric Administration, είναι η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ. Η υπηρεσία είναι επιφορτισμένη με την πρόβλεψη του καιρού, την παρακολούθηση των ωκεάνιων και ατμοσφαιρικών συνθηκών, τη χαρτογράφηση των θαλασσών, τη διεξαγωγή εξερεύνησης βαθέων υδάτων και τη διαχείριση της αλιείας και προστασίας θαλάσσιων θηλαστικών και απειλούμενων ειδών στην αποκλειστική οικονομική ζώνη των ΗΠΑ .

Η ΝΟΑΑ εκπέμπει δελτίο καιρού στις συχνότητες:

CH1 –162.400 MHz

CH2 –162.425 MHz

CH3 –162.450 MHz

CH4 –162.475 MHz

CH5 –162.500 MHz

CH6 –162.525 MHz

CH7 –162.550 MHz.

Φορητό GMRS με κανάλια ΝΟΑΑ

Φορητός πομποδέκτης CB 27 MHZ με κανάλια ΝΟΑΑ

Οι συχνότητες αυτές βρίσκονται στην επάνω περιοχή των VHF που χαρακτηρίζεται σαν “ VHF Public Service band “ και τις βρίσκουμε σε πάρα πολλούς πομποδέκτες GRMS , FRS αλλά και CB 27 MHZ!

Πομποδέκτης CB 27 MHZ Mobile με κανάλια ΝΟΑΑ.

Το GMRS CLUB θα προσπαθήσει να ενεργοποιηθούν αυτά τα κανάλια και στην Ελλάδα, με την συνδρομή είτε κάποιου δημόσιου, είτε κάποιου ιδιωτικού μετεωρολογικού φορέα. Είναι πολύ πιθανό πάντως στο προσεχές διάστημα, να ακούγεται το Ελληνικό μετεωρολογικό δελτίο και στα Ελληνικά “ΝΟΟΑ” κανάλια. Για να δούμε….

Επίλογος.

Μεταξύ σοβαρού και αστείου, το GMRS Club με την στήριξη και την εμπιστοσύνη σας, ξεκίνησε μια πρωτοποριακή προσπάθεια, που θα αλλάξει τον χάρτη των μη επαγγελματικών επικοινωνιών στην Ελλάδα.

Ο σύλλογος που προσπαθεί να νομιμοποιήσει την UHF CB BAND στην Ελλάδα.

Με σοβαρές μελέτες, προτάσεις και ρεαλιστικές λύσεις στα προβλήματα που συναντάμε, προσπαθούμε να βοηθήσουμε την πλήρη νομιμοποίηση της GMRS Band στην Ελλάδα. Ο δρόμος είναι μακρύς και οι δυσκολίες πολλές. Μάθαμε όμως ότι τα πάντα μπορούν να γίνουν, αρκεί να μείνουμε προσηλωμένοι στον στόχο μας.

Με σοβαρές μελέτες και ρεαλιστικές προτάσεις βοηθούμε την πλήρη νομιμοποίηση της GMRS Band στην Ελλάδα.

Μην ξεχνάτε, ότι όταν πριν χρόνια ξεκινήσαμε μαζί και φτιάξαμε τον ΠΑ.ΣΥ.ΧΕ.ΡΑ. τον Πανελλήνιο Σύλλογο Χειριστών Ραδιοτηλεφώνων CB για να νομιμοποιήσουμε την Citizens Band 27 MHZ , στην Ελλάδα, να αποκτήσουμε νόμιμες βάσεις, SSB, την επάνω 40ντάδα και τόσα άλλα, πάρα πολλοί μας έλεγαν ότι δεν θα τα καταφέρουμε, χρειάστηκε χρόνος, υπομονή και στήριξη για να τα καταφέρουμε και τελικά… τα καταφέραμε! Σήμερα έχουμε νόμιμα CB 27 MHZ, βάσεις, φορητούς και κινητούς σταθμούς ALL MODE, την Normal και την “επάνω 40ντάδα”, ραδιοπύλες για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και πολλά – πολλά άλλα.

Στον ίδιο δρόμο, με το ίδιο πείσμα και μεγαλύτερα όνειρα, μέσω του GMRS Club of Greece, προσπαθούμε να νομιμοποιήσουμε τα UHF CB στους 462 ΜΗΖ. Να δώσουμε στον Έλληνα πολίτη τη δυνατότητα να έχει ποιοτική – επαγγελματικού επιπέδου – επικοινωνία, με κρυστάλλινη διαμόρφωση, απόλυτα καθαρούς διαύλους επικοινωνίας, σχετική ιδιωτικότητα στην επικοινωνία και πολλά – πολλά άλλα καλούδια.

Οι επικοινωνίες στην GMRS Band την UHF CB Band, είναι κάπως διαφορετικότερες, σε σχέση με τις επικοινωνίες στην Citizens Band στους 27 ΜΗΖ. Τελείως διαφορετική διάδοση των ραδιοκυμάτων, πολύ μεγαλύτερη ισχύς εκπομπής, άλλου είδους κεραίες, “κανονικοί” επαναλήπτες φωνής, ραδιοπύλες με πολύ περισσότερες δυνατότητες από ότι στα CB 27 MHZ, χρήση υποτονίας για σχετική ιδιωτικότητα και αποφυγή παρεμβολών, συνεκμετάλλευση διαύλων από διαφορετικά τοπικά δίκτυα και πολλά – πολλά άλλα, που θα σας μαγέψουν και θα σας κάνουν θιασώτες των μοντέρνων επικοινωνιών στην GMRS UHF CB BAND.

Με ομαδικό πνεύμα, πίστη και εμπιστοσύνη, έχουμε νόμιμα CB 27 MHZ στην Ελλάδα, ήρθε η ώρα και για νόμιμα UHF CB 462 MHZ.

Αγαπητοί φίλοι, μείνετε κοντά στον σύλλογό μας. Το GMRS National Club of Greece, κάνει πολύ δουλειά, που όμως αργεί να φανεί. Όμως… γίνεται!

Όταν χτίζει κάποιος ένα κτήριο, ξεκινά από την διαμόρφωση του οικοπέδου και “κόβει θεμέλια”, κανένας δεν ενδιαφέρετε για την πιο σημαντική δουλειά, οι περισσότεροι ενδιαφέρονται, όταν το κτήριο είναι σχεδόν έτοιμο! Σε αυτή την φάση βρισκόμαστε τώρα, διαμορφώσαμε το οικόπεδο και τώρα “κόβουμε θεμέλια”, επομένως θέλουμε χρόνο για να προχωρήσουμε, την υπομονή σας και την στήριξη σας.

Σύντομα θα τα πούμε από κοντά, στην κοπή της πίτας του συλλόγου μας.

Πολλά 73!
Μάκης Μανωλάτος
Πρόεδρος GMRS NCG
6948664493