Κατασκευή TNC για πομποδέκτες βάσεως, αυτοκινήτων και φορητών

Αγαπητοί φίλοι και συνάδελφοι γεια σας.

Το AEGEAN VHF CONTEST σχεδόν έφτασε και μεταξύ των mode που θα διαγωνιστούν είναι και τα ψηφιακά mode, για την χρήση των οποίων απαιτούνται συσκευές TNC, που σκοπό έχουν να βοηθήσουν την ομαλή διαβίβαση των ψηφιακών δεδομένων από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το Laptop σας, στον πομποδέκτη και το αντίστροφο.

Στις γραμμές που ακολουθούν, θα δείτε ορισμένα αναλυτικά σχέδια με βάση τα οποία μπορείτε να κατασκευάσετε τα δικά σας TNC, ώστε να διαγωνιστείτε στο SSTV, RTTY ή και PSK, κατά την διάρκεια του AEGEAN VHF CONTEST.

Είδη TNC

TNC είναι τα αρχικά των λέξεων Terminal Node Controller σε ελεύθερη μετάφραση: Ελεγκτής τερματικού κόμβου. Υπάρχουν δύο ειδών TNC, τα «έξυπνα» και τα «κουτά». Τα «έξυπνα» TNC, είναι εξοπλισμένα με κάποιου είδους μικροεπεξεργαστή, μνήμη, πόρτες επικοινωνίας, και ένα ελάχιστο λογισμικό – firmware μέσα σε PROM, EPROM, EEPROM κλπ και τα «κουτά» TNC, τα οποία κάνουν δύο πολύ απλές δουλειές:

1. Προσαρμόζουν ή και απομονώνουν τα ηλεκτρικά κυκλώματα του πομποδέκτη από τα ηλεκτρικά κυκλώματα του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
2. Αναλαμβάνουν να θέτουν τον πομπό σε κατάσταση εκπομπής ή λήψης, ανάλογα με τις εντολές που δίνει κάποιο λογισμικό.

Την επεξεργαστική ισχύ που δεν έχουν τα «κουτά TNC, την έχουν οι σημερινοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, με επεξεργαστές πολλαπλών πυρήνων απεριόριστης πρακτικά ισχύος, ατελείωτη μνήμη, γρήγορες θύρες επικοινωνίας, στιβαρά λειτουργικά συστήματα, και πανέξυπνο λογισμικό ψηφιακής επικοινωνίας.

Οι σύγχρονοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αντικαθιστούν την λογισμική πλευρά του TNC που βρίσκεται εγκατεστημένο στις PROM, EPROM, EEPROM κλπ και μάλιστα με τον καλύτερο τρόπο, αφού οι φυσικές δυνατότητες και η αρχιτεκτονική τους, τους επιτρέπει να εκτελούν πολύ περισσότερες εργασίες, με μεγαλύτερη ακρίβεια, και ταχύτητα.

Τα TNC που έχω την χαρά να σας παρουσιάσω σήμερα, είναι «κουτά» TNC, αλλά γίνονται πανίσχυρα ανάλογα με την υπολογιστική ισχύ του υπολογιστή με τον οποίο συνεργάζεται, και την ευφυΐα του λογισμικού που υποστηρίζει το ψηφιακό mode με το οποίο προτίθεστε να επικοινωνήσετε. Μπορούν να κατασκευαστούν πολύ εύκολα, από οποιοσδήποτε ραδιοερασιτέχνη, έχουν μικρό κόστος, είναι ευέλικτα, αξιόπιστα, συνεργάζεται με θύρες RS-232 αλλά και με όλες τις θύρες USB μέσω ενός απλού RS-232/USB Adaptor-α, και υποστηρίζουν όλα τα ψηφιακά mode.

TNC Βάσεως.

Τα TNC βάσεως είναι συσκευές που σκοπό έχουν να διευκολύνουν την συνεργασία των πομποδεκτών που έχετε εγκαταστήσει στο Shack σας με τον Η/Υ ή το Laptop σας. Κατασκευάζονται από απλά υλικά που εύκολα βρίσκεται στην Ελληνική αγορά ή ακόμη και στο συρτάρι σας! επάνω σε μια διάτρητη ή μονής όψεως πλακέτα.

Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπετε το ηλεκτρονικό σχέδιο ενός TNC που είναι κατάλληλο για να κάνει ζεύξει σημάτων μεταξύ ενός πομποδέκτη βάσεως ή mobile που χρησιμοποιείται σαν βάσεων με ένα ηλεκτρονικό υπολογιστή ή Laptop εφοδιασμένους με οποιοδήποτε λειτουργικό σύστημα.

Στην επόμενη εικόνα βλέπετε την μονής όψεως πλακέτα σε φυσικό μέγεθος. Είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να μπορέσετε να την κατασκευάσετε χρησιμοποιώντας ένα μαρκαδόρο για τυπωμένα κυκλώματα και ένα απλό χάρακα σχεδίου. Φυσικά αν μπορείτε να μειώσετε τις διαστάσεις της δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αφού τα διακριτά εξαρτήματα που χρησιμοποιεί η κατασκευή μπορούν να τοποθετηθούν και σε «όρθια» θέση.

Στην επόμενη εικόνα βλέπετε την τοποθέτηση και την καλωδίωση του TNC με τον πομποδέκτη και τον υπολογιστή. Φυσικά εσείς θα χρησιμοποιήσετε Connector-ες που «ταιριάζουν» στον εξοπλισμό του δικού σας πομποδέκτη.

Το TNC μπορείτε να το τοποθετήσετε σε ένα κατά προτίμηση μεταλλικό κουτί ή πλαστικό αν δεν γίνεται διαφορετικά. Ελέγξτε με το buzzer ενός πολυμέτρου αν μεταξύ της γείωσης της πλακέτας και της γείωσης του πομποδέκτη υπάρχει σύνδεση. Αν χρησιμοποιήσετε μεταλλικό κουτί, φροντίστε να υπάρχει κοινή γείωση κουτιού, πλακέτας, μπλεντάζ καλωδίων και πομποδέκτη.

TNC φορητών πομποδεκτών εκτός Kenwood και Wouxun.

Το σχέδιο που βλέπετε στην επόμενη εικόνα είναι το γενικό σχέδιο TNC που χρησιμοποιείτε για τις ψηφιακές επικοινωνίες από όλους τους φορητούς πομποδέκτες, εκτός από τα Kenwood και Wouxun, οι οποίοι δίνουν την γείωση για την εκπομπή μέσω ενός μικροσκοπικού ρελέ.

Χρησιμοποιήστε ένα καλής ποιότητος «μεταλλικό» 2Ν2222, όπως σας συνιστώ να κάνετε σε όλα τα TNC που σας παρουσιάζω, βέβαια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και πλαστικό, αλλά κάποιες φορές «RF-φιάζουν». Το RF-φιασμα εξαρτάται κατά κύριο λόγω από τον τρόπο κατασκευής της συσκευής και επειδή κάποιοι δεν είναι ιδιαίτερα καλοί στις κατασκευές, καλό είναι να ακολουθήσουν την συμβουλή μου.

Στην επόμενη εικόνα φαίνεται η πλακέτα σε φυσικό μέγεθος και η καλωδίωση του TNC. Προσέξτε τα ενδεικτικά LED δεν είναι τοποθετημένα επάνω στην πλακέτα γιατί τοποθετούνται στην πρόσοψη του κουτιού.

TNC φορητών πομποδεκτών Kenwood και Wouxun.

Το σχέδιο του TNC για αυτούς τους φορητούς πομποδέκτες είναι ελαφρά διαφορετικό, δείτε το….

Χρηστικές πληροφορίες.

Δίοδοι LED.

Οι δίοδοι LED έχουν πολικότητα, οπότε έχει σημασία ο τρόπος με την οποίο θα συνδεσμολογηθούν στο κύκλωμα. Δείτε….

Δείτε προσεκτικά την πολικότητα των Led και το μήκος των ακροδεκτών. Τα σήματα ελέγχου DTR και RTS συνδέονται στο «μακρύ» πόδι του LED, πάντως και λάθος να γίνει, απλά αντιστρέψτε τους ακροδέκτες του Led και θα δουλέψει.

Transistor

Πρόκειται για ενεργά ημιαγωγά στοιχεία με τρεις ακροδέκτες που έχουν τα ονόματα e– Εκπομπός, b– Βάση και c – Συλλέκτης. Από αυτά:

E = Εκπομπός, συνδέεται ΠΑΝΤΟΤΕ στην γείωση της πλακέτας μας.

Β = Βάση, συνδέεται ΠΑΝΤΟΤΕ σε κάποιο σήμα ελέγχου το DTS, το RTS ή και τα

δύο με κατάλληλη απομόνωση τους.

C = Συλλέκτης, συνδέεται πάντοτε με μια θετική τάση. Όλοι οι πομποδέκτες στον

ακροδέκτη ΡΤΤ και CW, έχουν ΘΕΤΙΚΗ τάση, οπότε ο συλλέκτης συνδέεται

πάντοτε σε ένα +.

DB-9/RS-232 CONNECTOR.

Πρόκειται για τον νεότερο και τελευταίο τύπο connector-α RS-232 και χρησιμοποιείται από όλους τους σύγχρονους USB/RS232 Adaptors.

Δείτε ποια σήματα ή μεταφορά δεδομένων αντιστοιχεί σε ποιο ακροδέκτη.

Σύνδεσμος USB

Πρόκειται για την σημερινή αιχμή της τεχνολογίας στην μεταφορά δεδομένων. Δείτε τα είδη των συνδέσμων που υπάρχουν σήμερα στην αγορά και την αντιστοιχία σημάτων – ακίδων.

Προσέξτε πολύ καλά, γιατί κάθε σύνδεσμος USB διαχειρίζεται εκτός από τα δεδομένα και μια τάση +5 Volt DC/ 0.5 Ampere. Σε περίπτωση βραχυκυκλώματος ο καπνός!!! θα είναι αρκετός και η ζημιά υπολογίσιμη……

Για την καλωδίωση των σημάτων, καλό είναι να συμβουλευτείτε και την ιστοσελίδα

http://f1chf.free.fr/fichiers/cablage%20MICROS/cablage%20MICROS.htm

μπορεί να σας βοηθήσει.

Adaptor USB / RS-232.

Οι θύρες USB είναι ένα σύστημα αμφίπλευρης μεταφοράς δεδομένων μεταξύ δύο ανεξάρτητων συσκευών. Τα δεδομένα αυτά είναι γενικής χρήσεως και μεταφέρονται σειριακά μεταξύ της σειριακής θύρας της μιας, στην σειριακή θύρα της άλλης.

Τα δεδομένα αυτά δεν είναι εντολές, ούτε σήματα ελέγχου RS-232 τα οποία μπορούν να εκτελεστούν άμεσα από μια συσκευή USB, για τον λόγω αυτό απαιτείται μια συσκευή «μετάφρασης» των σειριακών αυτών δεδομένων σε σήματα ελέγχου ή δεδομένα εκπομπής – λήψης επιπέδου και πρωτοκόλλου RS-232. Αυτή η μεταφραστική συσκευή ονομάζεται Adaptor USB/RS232 και μας επιτρέπει να ελέγχουμε απόλυτα τα TNC.

Συνδέεται μεταξύ της θύρας USB και του TNC και έχει συνήθως την μορφή ενός καλωδίου όπου στην μια πλευρά είναι ο σύνδεσμος USB και στην άλλη ο σύνδεσμος D-9 του RS-232. Πολλοί κάνουν το λάθος να νομίζουν ότι απλά ο connector-ας αναδρομολογεί την καλωδίωση. Αυτό είναι ΛΑΘΟΣ. Στον σύνδεσμο RS-232 υπάρχει ένα μικροσκοπικό αλλά θαυμαστό ολοκληρωμένο κύκλωμα που δέχεται σειριακά δεδομένα USB και τα μετατρέπει σε σήματα ελέγχου ή δεδομένα TX/RX για θύρα RS-232.

Για τον λόγω αυτό ΠΟΤΕ μην συνδέεται ή αποσυνδέεται τον adaptor-α εν όσο λειτουργεί ο υπολογιστής, ή ο πομποδέκτης. Υπάρχει κίνδυνος να καταστραφεί ο

Adaptor-ας και η θύρα USB.

Drivers – Οδηγοί USB to RS-232.

Όλοι οι adaptor-ες είναι διασυνδεόμενες συσκευές που επικοινωνούν αμφίδρομα με τον Η/Υ, χρησιμοποιώντας ένα μικρού μεγέθους λογισμικό που ονομάζεται «οδηγός συσκευής» ή Device Driver.

Χωρίς τον κατάλληλο Driver η συσκευή δεν αναγνωρίζεται από το λειτουργικό σύστημα του Η/Υ και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Ανάλογα με τον κατασκευαστή της συσκευής αλλά και το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιεί ο υπολογιστής μπορεί να απαιτηθεί ένας Driver γραμμένος για το συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιεί ο υπολογιστής πχ Driver για Windows 7 ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας Driver για ομάδα λειτουργικών συστημάτων πχ για Windows 95, Me, 2000, και ΧΡ.

Οδηγοί συσκευών απαιτούνται και για τα άλλα λειτουργικά συστήματα πχ Linux, FreeBSD, OS X κλπ. Για να αναγνωριστούν οι Adaptor-ες απαιτείται ο ανάλογος Driver για το αντίστοιχο λειτουργικό σύστημα.

Το Λογισμικό του AEGEAN VHF CONTEST.

Στο AEGEAN VHF CONTEST, συνήθως «τρέχουμε» SSTV. RTTY και PSK.. Ας δούμε λοιπόν κάποιο απλό λογισμικό που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για αυτές τις επικοινωνίες.

MMSSTV

Πρόκειται για το κορυφαίο ίσως δωρεάν λογισμικό, δοκιμασμένο επί σειρά ετών με ΑΡΙΣΤΑ αποτελέσματα. Θα το «κατεβάσετε» από την ιστοσελίδα:

http://hamsoft.ca/pages/mmsstv.php

TRUE TTY

Είναι ένα πανεύκολο πρόγραμμα RTTY, με εξαιρετική συμπεριφορά. Θα το «κατεβάσετε» από την διεύθυνση:

http://www.dxsoft.com

Επίλογος.

Οι ψηφιακές επικοινωνίες είναι μια σύγχρονη μορφή ραδιοερασιτεχνικών QSO με μεγάλο ενδιαφέρον. Το AEGEAN VHF CONTEST και το περιοδικό RFNEWS.GR υποστηρίζουν τις ψηφιακές επικοινωνίες και τις βραβεύουν.

Εύχομαι σε όλους καλές κατασκευές, καλώς ήλθατε στον κόσμο τον ψηφιακών επικοινωνιών, καλά QSO, και καλά αποτελέσματα στο AEGEAN VHF CONTEST.

Πολλά 73
Μάκης
SV1NK