RFNews | SV1RVP
Αγαπητοί φίλοι ραδιολήπτες – ραδιοακροατές γειά σας. Η ραδιοληψία είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον χόμπι, που σκοπός του είναι η λήψη ραδιοφωνικών σταθμών σε όλες τις μπάντες: Μακρά – LW, Μεσαία – MW, Βραχέα – SW και στη ραδιοφωνική μπάντα των VHF τα λεγόμενα FM.
Είναι ο απλούστερος τρόπος να αρχίσει να ασχολείται ο οποιοσδήποτε με τα ερτζιανά, αφού ο μοναδικός εξοπλισμός που χρειάζεται είναι ένα ραδιόφωνο και το «σαράκι» να ακούσει ραδιοφωνικούς σταθμούς από κάθε γωνιά του πλανήτη.
Η κάρτα του Radio Japan! Πανέμορφη!!
Ραδιοφωνικοί σταθμοί.
Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί ή broadcasting stations, είναι σταθμοί με τεράστια ισχύ, ακόμη και της τάξεως των Mega Watts! και σκοπός τους είναι να μεταδίδουν εκπομπές προς τους ακροατές τους σε συγκεκριμένες περιοχές του πλανήτη. Επειδή οι ακροατές είναι εξοπλισμένοι με ένα ραδιόφωνο του οποίου η κεραία είναι πολύ μικρή και η λήψη γίνεται κυρίως από τους εσωτερικούς χώρους ενός σπιτιού, η στάθμη του σήματος που φτάνει σε αυτό το μικρό κεραιάκι θα πρέπει να είναι τόσο δυνατή, ώστε να μπορεί να διεγείρει το ραδιόφωνο και η εκπομπή να ακουστεί ικανοποιητικά από το μεγάφωνο.
Οι εγκαταστάσεις και το «δάσος» κεραιών, σταθμού βραχέων κυμάτων!
Είναι κατανοητό ότι η επιτυχημένη λήψη ενός ραδιοφωνικού σταθμού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως:
- Η συχνότητα εκπομπής του.
- Η ισχύς του,
- Οι συνθήκες διάδοσης των ραδιοκυμάτων,
- Η θέση του 11ους ηλιακού κύκλου,
- Ο γενικότερος θόρυβος που υπάρχει στην περιοχή λήψεως από βιομηχανικά και ιονοσφαιρικά παράσιτα,
- Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του ραδιοφώνου, και τέλος η
- ΚΕΡΑΙΑ.
Από αυτούς τους επτά κύριους παράγοντες, ο ραδιολήπτης μπορεί να επηρεάσει μόνο δύο: τα τεχνικά χαρακτηριστικά του ραδιοφώνου και την κεραία.
Το ραδιόφωνο.
Ραδιόφωνο παγκοσμίου λήψεως.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του ραδιοφώνου εξαρτώνται από το χρηματικό ποσό που είναι διατεθειμένος να δαπανήσει ο ραδιολήπτης και φυσικά τις απαιτήσεις ραδιοληψίας που έχει. Υπάρχουν ραδιόφωνα για κάθε οικονομική δυνατότητα, αλλά και για κάθε ραδιοληπτική απαίτηση.
Συνηθισμένο οικιακό ραδιόφωνο, MW, SW, FM.
Αν τα οικονομικά σας είναι οριακά, χρησιμοποιήστε οποιοδήποτε ραδιόφωνο υπάρχει διαθέσιμο στο σπίτι ή μπορείτε να προμηθευτείτε από συγγενείς και φίλους. Με αυτό ξεκινήστε να λαμβάνετε τις πιο δυνατές ραδιοεκπομπές σε οποιαδήποτε μπάντα τις συναντάτε.
Αφιερώστε αρκετό χρόνο σε κάθε σταθμό, παρακολουθήστε τις μουσικές εκπομπές και τα δελτία ειδήσεων. Πολλοί σταθμοί μεταδίδουν θεατρικά έργα ή πολιτιστικές εκπομπές ιδιαιτέρα αξιόλογες. Δεν υπάρχει λόγος να βιάζεστε, απολαύστε τον κάθε σταθμό και γνωρίστε μέσα από τις εκπομπές του τον κάθε λαό, την κουλτούρα και τις συνήθειές του. Δεν φαντάζεστε τι θησαυρό γνώσεων εκτός από τις QSL κάρτες ή Letters θα αποκομίσετε από την ραδιοακρόαση.
Στα παλαιά απλά οικιακά ραδιόφωνα θα συναντήσατε μια ή δύο μπάντες, συνήθως τα Μεσαία κύματα με ένδειξη ΑΜ ή δύο μπάντες, τα μεσαία ΑΜ και τα Μακρά με ένδειξη LW. Στα σύγχρονα οικιακά ραδιόφωνα υπάρχουν τα Μεσαία κύματα ΑΜ και η μπάντα των FM.
Οικιακό Ραδιόφωνο AM/FM.
Στα περισσότερο «πλούσια» οικιακά ραδιόφωνα, θα βρείτε όλες τις μπάντες μαζί: LW, AM, SW, FM. Αν και πλούσια σε περιοχές συχνοτήτων, συνήθως είναι «φτωχά» σε ευαισθησία και επιλεκτικότητα. Για το λόγο αυτό ξεκινήστε με την ακρόαση των πιο δυνατών σταθμών που συναντάτε.
Με αυτής της κατηγορίας τα ραδιόφωνα ανάλογα με την περιοχή της χώρας που ζείτε, αλλά και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής που κατοικείτε, μπορείτε να λάβετε σταθμούς από όλες τις γειτονικές και όχι μόνο χώρες.
Αν και ακούγεται απογοητευτικό, στην πράξη θα δείτε ότι με την εμπειρία που θα αποκτήσετε θα μπορείτε να ακούτε ικανοποιητικά και τις εκπομπές των λιγότερο δυνατών και συνήθως περισσότερο απομακρυσμένων σταθμών.
Η ένδειξη World receiver, δείχνει ότι το ραδιόφωνο έχει αυξημένες δυνατότητες λήψης.
Αν υπάρχει η δυνατότητα αγοράς ενός καινούργιου και σύγχρονου ραδιοφώνου, φροντίστε να γράφει σε εμφανές σημείο «ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΛΗΨΕΩΣ». Με αυτό το χαρακτηρισμό ο κατασκευαστής του σας ενημερώνει ότι έχει τον απαραίτητο ηλεκτρονικό εξοπλισμό, ώστε να δέχεται αδύνατα ραδιοφωνικά σήματα από οποιαδήποτε περιοχή της γης.
Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι το ραδιόφωνο δέχεται και αναπαραγάγει όσα σήματα φτάνουν στην κεραία του. Αν η διάδοση των ραδιοκυμάτων κάποιου μακρινού DX σταθμού δεν ευνοείται από την ιονόσφαιρα, δεν πρόκειται ποτέ να φτάσουν στην κεραία του ραδιοφώνου σας και επομένως δεν θα τον ακούσετε ποτέ, αν και εκπέμπει στην συχνότητα που έχετε συντονιστεί.
Ένα μακρινό ραδιοφωνικό σταθμό τον ακούτε από ανάκλαση στην ιονόσφαιρα.
Τα ραδιόφωνα αυτά είναι δύο κατηγοριών, αυτά που έχουν μια ενσωματωμένη κεραία, και εκείνα που έχουν εκτός από την ενσωματωμένη κεραία και μια ειδική είσοδο για την σύνδεση μιας εξωτερικής κεραίας.
Τα ραδιόφωνα παγκοσμίου λήψεως που είναι εξοπλισμένα μόνο με την ενσωματωμένη κεραία, ανάλογα με την περιοχή και τις συνθήκες που λειτουργούν, μπορούν να δεχθούν ραδιοφωνικές εκπομπές από αρκετές χώρες της Ευρώπης, Ασίας , Μέσης Ανατολής και Αφρικής.
Ραδιόφωνο με δυνατότητα σύνδεσης εξωτερικής κεραίας.
Τα ραδιόφωνα με δυνατότητα σύνδεσης εξωτερικής κεραίας, βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης των οικιακών ραδιοφώνων, αφού με την σύνδεση μιας εξωτερικής κεραίας , το ραδιόφωνο γίνεται κυριολεκτικά ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΛΗΨΕΩΣ.
Η παγκόσμια λήψη ραδιοφωνικών εκπομπών είναι πλέον απόλυτα δυνατή, αφού η εξωτερική κεραία «συλλαμβάνει» τα ραδιοκύματα του σταθμού από τον ελεύθερο χώρο, την στιγμή που ανακλώνται από την ιονόσφαιρα και έχουν την μέγιστη δυνατή ένταση.
Η τοποθέτηση μιας εξωτερικής κεραίας είναι η μοναδική λύση για απαιτητική ραδιοληψία, αφού σε καμιά άλλη περίπτωση δεν μπορούμε να δεχθούμε ισχυρές ραδιοφωνικές εκπομπές. Η τοποθέτηση μιας κεραίας ραδιοληψίας σε εξωτερικό χώρο δεν απαιτεί την έκδοση κάποιας άδειας από τις αρχές, αλλά θα πρέπει να έχετε την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη του χώρου. Τέλος η τοποθέτησή της θα πρέπει να γίνει με τρόπο ασφαλή, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος.
Κεραία ραδιοληψίας τύπου OCF.
Πώς εργάζεται μια κεραία ραδιοληψίας;
Η κεραία λειτουργεί σαν «απόχη» ψαρέματος! Συλλαμβάνει τα ραδιοκύματα που εκπέμπουν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί καθώς διαδίδονται στην ατμόσφαιρα και τα μετατρέπει σε εναλλασσόμενη ηλεκτρική τάση, μερικά εκατομμυριοστά!!!!! Του Volt.
Αυτή η απίθανα μικρή τάση, στέλνει στην είσοδο για εξωτερική κεραία του ραδιοφώνου, το «σήμα» της εκπομπής που ακούμε από το μεγάφωνο. Αν η τάση που αναπτύσσεται στην κεραία είναι μεγάλη, το σήμα που ακούμε είναι δυνατό και το αντίστροφο.
Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να γνωρίσουμε μερικές κεραίες ραδιοληψίας του εμπορίου και τις δυνατότητες που έχουν.
Κεραίες εσωτερικού χώρου Μεσαίων κυμάτων.
Είναι συσκευές εσωτερικού χώρου που συνδέονται επαγωγικά με τα ραδιόφωνα που έχουν ράβδο φερρίτη και σκοπό έχουν να ενισχύσουν τα ραδιοφωνικά σήματα που φτάνουν στον εσωτερικό χώρο που είναι τοποθετημένο το ραδιόφωνο. Είναι καλαίσθητες συσκευές με αποτελέσματα που ποικίλουν. Σε γενικές γραμμές προσφέρουν ενίσχυση των ραδιοφωνικών σημάτων, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι ο ραδιοακροατής θα μείνει ικανοποιημένος.
Κομψότατη κεραία Μεσαίων, δεν θα φωνάζει πολύ η σύζυγος – XYL!
Εκτός από τις παθητικές κεραίες λήψεως εσωτερικού χώρου για MW, υπάρχουν και κεραίες με προενισχυτή λήψεως. Πρόκειται για πιο ακριβές συσκευές αλλά πολύ πιο αποτελεσματικές. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα set προενισχυτή – κεραίας – τροφοδοτικού και καλωδίων υποστήριξης, που πετυχαίνουν να ενισχύσουν σε ικανοποιητική ένταση τα ραδιοφωνικά σήματα μεσαίων κυμάτων που κανονικά δεν είναι ακουστά από τις παθητικές κεραίες.
Ενεργή κεραία λήψεως μεσαίων κυμάτων.
Αν έχετε κάποιες απλές γνώσεις και δεξιότητες, μπορείτε να κατασκευάσετε μια χιλιοκατασκευασμένη παθητική κεραία Μακρών/Μεσαίων κυμάτων ακολουθώντας το σχέδιο που βλέπετε στην επόμενη εικόνα.
Με τις κεραίες εσωτερικού χώρου σε γενικές γραμμές θα πρέπει να περιμένετε τα εξής: Όταν το σήμα ενός Ραδιοφωνικού σταθμού LW/MW είναι ασθενές, η παθητική κεραία θα το «ενισχύσει» 2 – 5 φορές, ενώ η ενεργή κεραία θα το ενισχύσει 5 έως 20 φορές. Η πείρα έχει δείξει ότι στα Μακρά/Μεσαία κύματα με οικιακά ραδιόφωνα δεν μπορούμε να περιμένουμε θαύματα, αλλά με τις κεραίες εσωτερικού χώρου θα δείτε μια αξιοσημείωτη αύξηση των λαμβανομένων σταθμών και των σημάτων τους.
Παθητική κεραία λήψεως Μακρών και Μεσαίων κυμάτων.
Ενεργές κεραίες εσωτερικού χώρου Μακρών/Μεσαίων/Βραχέων
Πρόκειται για συσκευές που αποτελούνται από έναν προενισχυτή ευρέως φάσματος και μια ενσωματωμένη πτυσσόμενη κεραία. Στον προενισχυτή μπορούμε να συνδέσουμε μια οποιαδήποτε εξωτερική κεραία και να ενισχύσει τα σήματά της, ή να σηκώσουμε την πτυσσόμενη κεραία, συνήθως κάτω από ένα μέτρο, και να ενισχύσει τα δικά της σήματα.
Η ενίσχυση που κάνουν είναι αξιοσημείωτη αφού μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 20dB, έχοντας πολύ μικρές διαστάσεις και κατανάλωση, η δε περιοχές συχνοτήτων που ενισχύει βρίσκονται μεταξύ 220 ΚΗΖ και 30 ΜΗΖ.
20 dB ενίσχυση μεταξύ 220 ΚΗΖ – 30 ΜΗΖ!
Φυσικά εκτός από πτυσσόμενες κεραίες, υπάρχουν και ενεργές εσωτερικές κεραίες τύπου Βρόγχου.
20 dB προενισχυτής 150 ΚΗΖ – 30 ΜΗΖ με κεραία βρόγχου.
Αν και η ραδιοληψία στα Μακρά και Μεσαία κύματα έχει την ιδιότυπη ομορφιά της, η απόλαυση μεγιστοποιείται στα βραχέα κύματα, όπου οι συνθήκες διάδοσης των ραδιοφωνικών σημάτων είναι περισσότερο ευνοϊκές.
Σε αντίθεση με τα Μακρά και Μεσαία κύματα όπου οι κεραίες εσωτερικού χώρου έχουν κάποια αξιοσημείωτα αποτελέσματα, στα βραχέα κύματα οι κεραίες εσωτερικού χώρου έχουν πολύ φτωχά αποτελέσματα, για το λόγο αυτό και οι ραδιολήπτες προτιμούν τις κεραίες εξωτερικού χώρου.
Ευτυχώς οι ραδιοφωνικοί σταθμοί εκπέμπουν με ισχύ της τάξεως των εκατοντάδων Kilo Watt, ενώ δεν είναι λίγοι και αυτοί που εκπέμπουν με Mega Watt! Έτσι η δεν απαιτούνται ακριβές ή ογκώδεις κεραίες για την λήψη των εκπομπών τους.
Για να καταλάβετε ένας ραδιοερασιτέχνικός σταθμός εκπέμπει από μερικά Watt έως λίγα Kilo Watt. Έτσι όταν οι συνθήκες διάδοσης των ραδιοκυμάτων γίνονται δυσμενείς, οι ραδιοερασιτεχνικοί σταθμοί «εξαφανίζονται» και οι ραδιοερασιτέχνες λένε η μπάντα έκλεισε. Αν όμως συντονιστείτε λίγο έξω από την ραδιοερασιτεχνική συχνότητα, στην κοντινή της ραδιοφωνική, θα δείτε ότι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί ακούγονται κανονικά!
Αυτό οφείλεται κυρίως στην τεράστια διαφορά ισχύος των ραδιοερασιτεχνικών σε σχέση με τους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Έτσι λοιπόν ενώ για τη λήψη των ραδιοερασιτεχνικών σταθμών απαιτούνται κεραίες αξιώσεων, οι ραδιολήπτες με απλές και σχετικά οικονομικές κεραίες μπορούν να λάβουν με άνεση τους ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Ας δούμε μερικές από τις πλέον χρησιμοποιούμενες κεραίες ραδιοληψίας…
Random Wire
Random wire antenna ραδιοληψίας.
Στα Ελληνικά, κεραία τυχαίου μήκους, είναι η απλούστερη κεραία που χρησιμοποιούν οι ραδιολήπτες. Ένα κομμάτι σύρμα ανάμεσα σε δύο μονωτήρες απλωμένο στο διαθέσιμο χώρο στης ταράτσας, του μπαλκονιού, ανάμεσα σε δύο κτήρια ή ανάμεσα σε ένα κτήριο και ένα δένδρο.
Λεπτομέρειες σύνδεσης.
Έχει κυμαινόμενη απόδοση που εξαρτάται κυρίως από το φυσικό της μήκος σε σχέση με τις συχνότητες που λαμβάνει. Συνήθως είναι γύρω στα 10 – 15 μέτρα. Ανάλογα με τις απαιτήσεις του ραδιολήπτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα Balun για καλύτερη προσαρμογή της κεραίας με το ραδιόφωνο.
Τοποθέτηση της Random Wire.
Δίπολη κεραία.
Η δίπολη κεραία είναι μια πολύ δημοφιλής κεραία ραδιοληψίας, είναι οικονομική και έχει πολύ καλή απόδοση. Μην συγχέετε την δίπολη κεραία με το δίπολο λ/2. Το δίπολο λ/2 έχει συνολικό φυσικό μήκος, όσο το μισό του μήκους κύματος της συχνότητας για την οποία προορίζεται να λειτουργήσει. Μια διπολική κεραία αποτελείται από δύο σκέλη όπου τα φυσικό τους μήκος δεν έχει την σχέση λ/2 με τις ραδιοφωνικές συχνότητες που λαμβάνει.
Διπολική κεραία ραδιοληψίας.
Η συγκεκριμένη δίπολη κεραία είναι τύπου OCF και με συνολικό μήκος 20 μέτρα καλύπτει από τα Μεσαία μέχρι τα Βραχέα κύματα.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα κεραία ραδιοληψίας είναι το ραδιοληπτικό Sloper.
Ραδιοληπτικό Sloper, δημοφιλές στους ιδιοκτήτες μονοκατοικιών.
Οι κεραίες αυτές έχουν πολύ καλή απόδοση, και κάποιο αξιοσημείωτο κόστος κτήσης, αλλά το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό.
Medium Wave .5-1.6 MHz 120 Meters / 2.3-2.5 MHz 90 Meters / 3.2-3.5 MHz 60 Meters / 4.7-5.0 MHz / 49 Meters / 5.9-6.2 MHz 41 Meters / 7.1-7.3 MHz 31 Meters / 9.5-9.9 MHz 25 Meters / 11.6-12 MHz 21 Meters / 13.6-13.8 MHz 19 Meters / 15.1-15.6 MHz 16 Meters / 17.5-17.9 MHz 13 Meters / 21.4-21.8 MHz
All Bands Dipole
All bands Dipole
Πρόκειται για την κορωνίδα των ραδιοληπτικών κεραιών. Η προσεκτική της σχεδίαση και κατασκευή, της δίνουν τη δυνατότητα να δέχεται σήματα από ραδιοφωνικούς σταθμούς από τα Μεσαία 500 ΚΗΖ έως τους 30 ΜΗΖ.
Έχει πολλαπλά στοιχεία σε παράλληλη διάταξη που αυτοσυντoνίζονται από μόνα τους στην κατάλληλη ραδιοφωνική μπάντα, προσφέροντας στον ραδιολήπτη το ισχυρότερο δυνατόν σήμα. Σε κάποιες από αυτές υπάρχει ενσωματωμένη αντιστατική προστασία για να προστατεύεται το ευαίσθητο κύκλωμα εισόδου του ραδιοφώνου.
Μπορεί να τοποθετηθεί είτε σαν οριζόντιο δίπολο, είτε σαν sloper, ανάλογα με τις ραδιοληπτικές ανάγκες του ακροατή, αλλά και τον ελεύθερο χώρο που διαθέτει.
Η τοποθέτηση της κεραίας σαν sloper.
Πολλές φορές ο ραδιοακρατής θέλει να τοποθετήσει μια εξωτερική κεραία αλλά ο διαθέσιμος χώρος είναι τόσο μικρός, που δεν είναι δυνατόν να τοποθετηθεί μια κεραία μεγάλων διαστάσεων, Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούνται είτε κάθετες κεραίες, είτε κεραίες βρόγχου.
Οι πρώτες έχουν το μειονέκτημα της συγκέντρωσης υψηλού θορύβου, οι δεύτερες έχουν έντονη ημικατευθυντική συμπεριφορά.
Κατακόρυφη κεραία.
Κατακόρυφη κεραία ραδιοληψίας.
Πρόκειται για κατακόρυφες κεραίες με μήκος μαστίγιου που ποικίλει. Αν και θυμίζουν έντονα ραδιοερασιτεχνικές κεραίες ή κεραίες C.B. οι κεραίες ραδιοληψίας δεν μπορούν να εκπέμψουν. Οι περισσότερες από αυτές καλύπτουν την περιοχή συχνοτήτων από τα Μακρά έως τους 30 ΜΗΖ, με απολαβή που ποικίλει ανάλογα με την περιοχή που λαμβάνουν.
Εκτός από τις παθητικές κάθετες κεραίες ραδιοληψίας, υπάρχουν και κάθετες κεραίες ραδιοληψίας με ενσωματωμένο προενισχυτή, κάποιοι από τους οποίους δίνουν ενίσχυση έως και 30 dB στα Βραχέα κύματα!
Δείτε…
Κάθετη κεραία ραδιοληψίας με ενσωματωμένο προενισχυτή.
Είναι κεραίες με έντονη ημικατευθυντική λήψη και σχετικά περιορισμένο θόρυβο, η λήψη τους βρίσκεται σε ευθεία αναλογία με την διάμετρό τους, αλλά και το ύψος που θα τοποθετηθούν.
Κεραία βρόγχου εξωτερικής τοποθέτησης.
Η ραδιοληψία είναι ένα ενδιαφέρον χόμπι, που συνδυάζει την διασκέδαση μέσω ραδιοφωνικών εκπομπών, με τη συλλογή καρτών ή γραμμάτων επιβεβαίωσης της λήψης, από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Η χρήση κεραιών εξωτερικής χρήσης είναι επιβεβλημένη αν ο ραδιολήπτης έχει την απαίτηση να λάβει ραδιοφωνικούς σταθμούς που βρίσκονται σε μακρινές χώρες και σε άλλες ηπείρους.
Καλή ραδιοακρόαση και πολλά 73.
Μάκης Μανωλάτος
Μέλος της ΕΛΡΑ Νο 3
